Over «Deweverkes» en «Anciauxkes»

De frats die André Flahaut uithaalde in verband met het eredoctoraat voor Joseph Kabila wordt door sommigen in de pers omschreven als een «deweverke». Verleden zomer dook, in beste komkommertijd, al het fenomeen «anciauxke» op, toen de lezers van Gazet van Antwerpen uitgenodigd werden allerlei exuberante voorstellen in te sturen om op die manier de kolommen op te vullen met wat humoristische stof. Aan deze reeks neologismen willen we graag nog enkele exemplaren toevoegen.

Ik hoop dat deze lijst op geen «guchtje» uitdraait (een grove belediging waarbij je uiteindelijk alleen maar jezelf in je blootje zet), maar zou er zoiets als een «flahautke» bestaan? Misschien wel het uitdelen van een prijs aan iemand die net het omgekeerde heeft gedaan van dat waarvoor hij of zij de prijs krijgt, om in het gevlei van de betrokkene komen. Flahaut was overigens niet eerste: onze goede vrienden van het CGKR riepen op 18 december verleden jaar koningin Paola uit tot immigrante van de dag. Iemand die naar hier is gekomen op basis van gezinshereniging, nooit een poot heeft uitgestoken en uitsluitend op kosten van de staat leeft, en dan bovendien nog weigert de taal van de lokale bevolking te leren, die kan inderdaad wel tellen als rolmodel voor alle immigranten. Zelf immigrant zijnde moet ik toegeven dat ik aan geen één van de vier criteria voldeed.

Had Steve Stevaert vandaag nog geleefd, zijn stunts zouden geen stunts genoemd worden, maar «stiefkes». Hoe zaten die stiefkes ook al weer in mekaar? Het begon gewoonlijk met een interview dat vroeg of laat bij «de mensen» uitkwam, en waarin hij dan één of andere maatregel aankondigde, liefst gratis, maar er telkens wel voor zorgde dat de rekening niet bij hem maar bij één van de andere overheden terecht kwam. Van Hasselt naar Vlaanderen, van Vlaanderen naar België, en van België terug naar de steden en gemeenten. Een beetje zoals een burgemeester die op café luid trakteert, maar als de rekening komt plots naar het toilet verdwijnt en de notaris alles laat betalen. Vroeg of laat hebben «de mensen» dat natuurlijk ook door, en exit Steve Stevaert dus.

Nu we toch in Limburg zijn, ik had ook een «claeske» op mijn lijst staan, maar ben alweer vergeten wat dat nu weer was. De uitleg stond op een ander papiertje, maar dat is door een «vandenbrouckske» in rook opgegaan…

Ik kan me voorstellen dat niet zover van Limburg, in de streken rond Aarschot, de term een «daemske» eerlang zal opduiken. Ik stel mij dat zo voor, met twee buurvrouwen, pardon, buurmensen, die wat over de haag staan te kletsen:

— Zeg, Marie, heb je 't gehoord van de Kevin van hierover?
— De zoon van Gust? Neen?
— Awel, die was drie maanden geleden toch voor een week op retraite met 't school? 't Schijnt dat hij een daemske heeft gedaan met Gina, de dochter van de bakker in 't dorp. 't Zou voor eind augustus zijn.

Jaja, 't leven kan hard zijn, de volksmond ook.

Over scholen gesproken, ik herinner me nog uit mijn tijd dat voor d/t-fouten genadeloos twee punten werden afgetrokken, ook al ging de toets helemaal niet over d/t-fouten. Een wiskundige variant daarvan is het freyake, wanneer een leerling de plank misslaat bij het optellen of aftrekken van twee getallen, ook al moet daarbij de brug van twintig gemaakt worden. Ik weet niet of zulke toestanden vandaag nog toegelaten zijn –kijk maar naar wat er van mij geworden is door zulk terreurrégime– maar twee punten aftrekken voor elk freyake op de wiskundetoets zou de populariteit van dat vak bepaald niet veel goed doen, vrees ik.

En om af te sluiten, het verhofstadteke, want dat kon natuurlijk niet ontbreken op dit lijstje. Wat een verhofstadteke is, is niet moeilijk te raden: een ordinaire, platte leugen. Verkondigen dat de criminaliteitsstatistieken dalen voor de draaiende camera's, als de volgende dag blijkt dat ze eigenlijk gestegen zijn. Een sluitende begroting aankondigen als minder dan een week later al blijkt dat die met haken en ogen aan mekaar hangt, en bovendien een tekort vertoont. Dat een opeenstapeling van verhofstadtekes tot rampen kan leiden bleek al in 2002, toen Arthur Andersen kopje onder ging als gevolg van het Enron-schandaal. Zeg maar aan een overdosis verhofstadtekes, want de klanten wouden van Arthur Andersen niet meer weten. Misschien wordt Guy Verhofstadt straks op 10 juni wel zelf het slachtoffer van een overdosis verhofstadtekes als de kiezer zijn oordeel zal vellen over paars? Of zal hij erin slagen een «patrickske» te doen?