Na de ondertekening van de verhoging van het schuldenplafond heeft president Obama nog eens verklaard, dat hij hardnekkig zal blijven ijveren om de belastingtarieven te verhogen voor de hogere inkomensklasse. Met zulke maatregel wil hij proberen het begrotingstekort in te perken. Het is duidelijk dat dit niet zal lukken. Belastingverhogingen vernietigen economische activiteit en verkleinen aldus de belastbare basis. Heel wat ervaringen hebben uitgewezen, dat integendeel belastingverlagingen  de economie doen opleven en zorgen voor een verbreding van de belastbare basis. Een lager tarief op een bredere belastingbasis kan méér opbrengen, dan een hoog tarief op een smallere belastingbasis. Maar de voordelen van een vemindering van de tarieven situeren zich vooral op het gebied van de creatie van meer werkgelegenheid en meer welvaart, terwijl tariefverhogingen de economie doodknijpen. En de VS hebben nu vooral nood aan meer werkgelegenheid.

Méér ondernemerschap

Enkel lagere belastingtarieven zetten aan tot meer ondernemersschap, tot méér investeringen, tot verhoging van de werkgelegenheid en tot creatie van méér welvaart. Alleen méér investeringen kunnen een nieuw elan geven aan de economie. Die investeringen  zullen vooral kunnen geleverd worden door het kapitaalkrachtige deel van de bevolking, de zogenaamde “rijken”.  Zij beschikken over de gelden om te investeren. Wanneer Obama die rijken méér wil gaan belasten, gaan de investeringen achterwege blijven, gaat de werkloosheid hardnekkig hoog blijven en gaat de economie opnieuw in een diepe recessie belanden.

 

Ronald Reagan

De jaren ’80 van vorige eeuw hebben ons terzake zeer veel geleerd. In 1980 stelde Ronald  Reagan bij zijn aantreden als president vast, dat zijn voorganger Jimmy Carter de economie van de VS tot op de rand van de afgrond had gemanoeuvreerd. Het zeer hoge marginale tarief van 70 % in de personenbelasting had de investeringen doen teruglopen en de werkloosheid doen stijgen. Het inkomen van de “rijken” belasten aan 70 % was blijkbaar niet zulk goed idee. Wat deed Ronald Reagan? Hij nam een ongewoon spectaculaire maatregel : hij verlaagde dit zeer hoge tarief in twee stappen : in 1981 naar 50% en daarna in 1986 naar het uitzonderlijk lage tarief van 28%.  Dit betekende dat de hoogste inkomensschijven slechts aan 28 % werden belast. Heel het economisch establishment stond in rep en roer en schreeuwde moord en brand. Hoe a-sociaal was het niet, om de hogere inkomens zo laag te belasten?

Maar de resultaten gaven Ronald Reagan gelijk. De economie herstelde spectaculair. Op 8 jaar tijd (Reagan was aan het bewind tussen 1980 en 1988) werden 19 miljoen nieuwe arbeidsplaatsen gecreëerd. Dit was nog nooit gezien. Heel verbazend was tevens dat de zogenaamde “rijken” ( de hogere inkomens), na de tariefverlaging méér aan belasting betaalden, dan ervoor. Hun activiteit had zich zodanig sterk uitgebreid, dat het veel lagere tarief op een veel bredere belastingbasis voor de overheid méér opbracht, dan het veel te hoge tarief van 70% op een smalle belastingbasis. 

Wij geven hierna een detail van de ongewoon gunstige resultaten van de belastingverlagingen van Ronald Reagan. Mogen die voor Barack Obama een inspiratie zijn. Het Amerikaanse volk zou er wel bij varen. Maar jammer genoeg lijkt de huidige president niet over de juiste economische raadgevers te beschikken. Bijzonder jammer inderdaad.

 

Tabel 1 : hogere inkomstenklasse betaalt méér belastingen na tariefverlaging

Percentage of paid income tax
Income	Percentage of taxes paid
	1984	1986	1987
$0 - $15,000	5.8%	4.0%	2.8%
$15,000 - $30,000	21.1%	16.8%	14.7%
$30,000 - $50,000	29.0%	25.9%	23.0%
$50,000 - $100,000	22.0%	24.3%	27.7%
$100,000 - $200,000	8.6%	10.2%	11.9%
+ $200,000	13.4%	18.9%	19.8%
	100.0%	100.0%	100.0%
Source: IRS

 

Tabel 2 : Dank zij de tariefverlagingen werden méér dan 19 miljoen nieuwe jobs gecreëerd            

Job Creation in the Eighties
Jobs Created, Jan. 1982 – Dec. 1989
Job Category	Number (Mils.)	Percentage Increase	1989 Median Earnings
Managerial/Professional	7.600	33.10%	$32,873
Production	2.194	19.00%	$25,831
Technical	6.630	21.80%	$20,905
Operators	1.374	8.20%	$19,886
Services	2.210	16.80%	$14,858
Farming	-0.116	-3.70%	$13,539
Total	19.892	20.30%	$23,333
Source: Bureau of Labour Statistics (employment), Census Bureau (earnings)

 

Tabel 3 : Overheidstekort bedroeg slechts 2,9 % van het bbp op het  einde van de ambtstermijn van  Ronald Reagan en dit ondanks de aanzienlijke tariefverlagingen

( Bron : studiedienst KBC )

De Groep van 7 (“G 7  “) omvat : de U.S.A., Japan, Duitsland, Frankrijk, Italië , Engeland en Canada.

 

 

Tabel 4 : De totale uitstaande overheidsschuld als % van het bbp, was lager dan dat van de G7 op het einde van de regeerperiode van Ronald Reagan

Net Public Debt as a percentage of GDP
	1983	1984	1985	1986	1987	1988
USA	24.1%	25.2%	27.3%	29.6%	30.9%	31.2%
G7	28.4%	29.8%	31.4%	32.9%	32.7%	31.8%
Belgium	103.2%	108.2%	112.3%	116.7%	121.4%	123.1%

 

(Bron : OECD : Economic Outlook nr 49 July 1991 page 113 table 32) 

 

 

Hoe komt het, dat belastingverlagingen zulke spectaculaire resultaten kunnen opleveren?

De nieuwe denkwijze, die door Reagan werd gevolgd, ging uit van twee nieuwe uitgangspunten, waar zeer verwonderlijk, de mainstream economen blijkbaar geen rekening hadden mee gehouden : 

1. De welvaart wordt gecreëerd door de bedrijven, die dank zij hun investeringen werkgelegenheid en welvaart creëren. Maar om te investeren moet er veel geld zijn en dit geld komt van de zogenaamde “rijken”. Het zijn zij die het geld hebben om te investeren. Reagan redeneerde dan verder : als men nu eens de belastingtarieven voor “de rijken” zou verlagen, dan zullen die méér investeren. Inderdaad zij hebben dan méér geld omdat zij minder aan belastingen moeten afgeven. En vooral, zij zullen hiervoor gestimuleerd worden, omdat lagere belastingdruk méér winstmogelijkheden betekent. De werkgelegenheid zal spectaculair toenemen, zo voorspelde Reagan. Waarom zou men de rijken bestraffen (zoals Obama dat wenst te doen) als zij meer werkgelegenheid en meer welvaart creëren? Ook de begroting zal  weinig nadeel ondervinden van een dergelijke belastingverlaging, want méér economische activiteit creëert meer belastinginkomsten. “A new idea was born”. 
2. Reagan had blijkbaar nog méér  gezond boerenverstand. Hij zag in dat de progressieve belastingtarieven, die hogere inkomensschijven belasten aan hogere tarieven, een rem zetten op de economische activiteit. Voorbeeld : Veronderstel : iemand (bv een zelfstandige of vrij beroep) heeft de keuze 30 uur of 40 uur of 50 uur (of meer)  per week te werken. Op het inkomen uit de eerste 30 uur betaalt hij 20 % belasting. Voor het inkomen tussen 30 en 40 uur betaalt hij 60 % belasting. De schijf tussen 40 en 50 uur wordt aan 70 % belast. En al wat hij verdient na het 50 e uur wordt belast aan 80 % . Waarom zou die man  nog werken na het 30e uur. Waarom zou hij bv. personeel aanwerven om zijn zaak uit te breiden.?  Wat hij daardoor meer zal verdienen moet hij voor het grootste deel afgeven aan de overheid. Het resultaat : die man werft niemand aan, en stopt met werken na het 30e uur. Dus minder werkgelegenheid en minder welvaartcreatie. Ronald Reagan bracht die twee ideeën in de praktijk door de hierboven reeds aangestipte maatregelen,nl. :
   a) In 1981 verlaagde hij het hoogste marginale tarief in de personenbelasting van 70 % naar 50% 
   b) In 1986 werd dit tarief van 50% verder verlaagd naar 28 %

 

Wij hebben hierboven enkele  buitengewone resultaten gezien,  maar er waren er nog meer. Zo daalde de inflatie van 13.5 % in 1981 naar 4.1 %  in 1988. De rentevoeten die naar een abnormaal hoog peil waren gestegen, vielen terug tot een normaal niveau. De mainstream economen begrepen er niets van toen Reagan zijn programma aankondigde in  1981. Zij verklaarden schamper dat een filmacteur van economie toch niets kon afweten en dat zijn programma dan ook volledig zou mislukken.  In de  media was het nog erger. Zo schreef Evita Neefs, hoofd van de redactie buitenland van De Standaard, (nochtans een kwaliteitskrant, zo wordt gezegd) op 7 juni 2004 (twee dagen na de dood van Reagan) : “Amerika verliest een beminnelijke domkop”.

De New York Times schreef in de editie van 30 januari 1981 dat President Reagan met zijn programma aantoonde dat hij wijsheid (wisdom) tekort kwam. De inflatie zou helemaal uit de hand lopen.(het omgekeerde gebeurde).  Wat later schreef diezelfde krant, dat het programma van Reagan op geen enkel economisch handboek steunde en dat geen gefundeerde argumentatie kon gevonden worden.  Niettemin heeft deze onwijze domkop, dank zij de sterke belastingverlagingen een van de langste en sterkste economische expansies verwezenlijkt van na de tweede wereldoorlog. 

Alleen de gezaghebbende zakenkrant The Wall Street Journal begreep het enorme belang van Reagan’s ideeën. In haar editoriaal van 27 maart 1985 titelde zij : “Soaking the Rich Through Tax Cuts”. Zij gaven toen de eerste cijfers die bekend werden, waaruit bleek dat de zogenaamde “Rijken” na een tariefverlaging een hoger aandeel betaalden in het totaal aan betaalde belastingen, dan vóór de tariefverlaging. Voor de lagere inkomensklasse was het omgekeerd, die betaalden een kleiner aandeel.

 

Waar blijft President Obama met zijn ideeën?

President Obama wil nu het omgekeerde doen. Hij wil absoluut de rijken méér gaan belasten. Het is niet moeilijk te voorspellen wat er dan zal gebeuren, nl. hetzelfde als hier bij ons in Europa. De bedrijven zullen niet meer investeren in de VS,  maar zullen uitwijken naar Azië, waar economen en politici méér gezond verstand hebben. De belastinginkomsten zullen dalen en niet stijgen. Dus het omgekeerde van wat bedoeld worden. Maar nog erger : de werkloosheid zal verder toenemen. De vakbonden en de linkse politici zullen wel tevreden zijn, want zij hebben “de rijken” financieel kunnen benadelen. 

Waar blijft het gezond boerenverstand van onze economen en van onze politici?

 

Willy De Wit is medewerker bij de onafhankelijke economische denktank “Workforall”  (www.workforall.org)

 

Aanbevolen lectuur:

• Via Reaganomics naar volledige tewerkstelling, Willy De Wit, LVB.net, 2005
• The Supply-Side Revolution, Paul Craig Roberts, Harvard University Press, 1984