Een jaar of wat geleden speculeerde een ochtendkrant over een eventuele uitstap van Alexandra Colen uit haar partij en parlementair mandaat. De lezer vernam dat het gezin Belien-Colen volledig aangewezen is op het loon van mevrouw het kamerlid. Het stond in De Morgen dus het kan best uit de lucht gegrepen zijn, maar het leert ons wel iets over wat die krant meent te weten inzake de machtsverhoudingen in de media. Zij meent namelijk (en schijnt ook normaal te vinden) dat duizendpoot Paul Belien aan zijn vele publicaties geen noemenswaardig inkomen overhoudt. De literaire output van dr. Belien is een veelvoud van die van pakweg Marc Reynebeau, zijn rivaal in de belgiologie, maar anders dan laatstgenoemde zou hij daar niet van kunnen leven.

Ik weet niets over dit individuele geval, maar als ruwe algemene regel is de veronderstelling van De Morgen volkomen juist. Wie als rechts bekend staat, zal in de media niet aan een normaal inkomen geraken. Yves Desmet beweert graag dat “de politieke correctheid van links naar rechts verschoven is”, maar gelooft tegelijk dat de rechtse journalist bij uitstek geen eerlijk loon naar werken kan vinden terwijl al die linkse journalisten op zijn eigen redactie dat wel kunnen. De macht in de media ligt dus nog steeds nadrukkelijk bij links. Ook een vermeend rechtse kapitalist die zijn geld in media belegt, genre André Leysen, waagt het niet om daar tegen de linkse hegemonie in te gaan.

Links heeft tijdens zijn lange mars doorheen de instellingen één voor één bijna alle media gekaapt, samen met alle ideologisch gevoelige segmenten van het uitgeverswezen en het hoger onderwijs. De overmacht van links in de culturele en intellectuele sectoren is overweldigend en het waakt erover dat niemand met een rechts stempel er een voet aan de grond krijgt. Rechts, of wat zo heet, was te dom om ervoor te vechten. Zo betreurde Annemie Neyts het eens dat de liberalen het rijksonderwijs zonder slag of stoot door de socialisten hadden laten inpalmen. En rechts verliest nog steeds terrein. Een recent geïncasseerde dreun was bv. de beslissing van cultuurminister Bert Anciaux om vzw’s op basis van “kwalitatieve” (in plaats van objectieve) criteria voor subsidies in aanmerking te nemen en vervolgens het mes te zetten in de financiering van onvoldoende “multiculturele” organisaties, zoals het Zangfeest.

De enige verschuiving in rechtse zin die de jongste decennia plaats gevonden heeft, is die binnen de linkerzijde, zowel media als partijpolitiek, namelijk van socialisme naar linksliberalisme, van economisch marxisme naar cultureel marxisme. Die is echter niet het gevolg van enige actie van de wegdeemsterende rechterzijde, maar louter van het besef binnen de oppermachtige linkerzijde dat het socialisme economisch failliet was. Je moet nog steeds links zijn om bij het Bestel binnen te mogen, maar eens binnen mag je wel af en toe een rechts geluid uitstoten, genre Louis Tobbacks “meeuwen op een stort” of Yves Desmets fameuze “kutmarokkaantjes”.

Rechtse journalisten zijn bijgevolg marginalen aan wie in het mediabestel geen plaats gegund wordt. Dat is niet alleen in ons land zo. U dacht misschien dat er in de VS veel geld in omloop is plus een sterke rechterzijde. Feit is echter dat rechtse journalisten en columnisten er zeldzaam zijn en meestal aan de bedelstaf. We moeten dan wel onderscheid maken tussen de echte conservatieven, nu paleoconservatieven genoemd, en de neocons, die op cruciale punten zoals het immigratiedebat duidelijk links staan. Laatstgenoemden hebben een heel netwerk aan media en denktanks, minder prestigieus dan de linkse New York Times, Newsweek e.d., maar toch genoeg om mensen een baantje te bezorgen. De paleocons daarentegen zijn schooiers.

De onlangs overleden dr. Sam Francis was na zijn ontslag (wegens te rechts) bij de neoconservatieve Washington Times aangewezen op wat aalmoezen bijeensprokkelen via gelegenheidsartikelen in marginale blaadjes. Joe Sobran verdient wat bij met gimmicks zoals het aanbod om voor zoveel dollar eens met hem te dineren. Wel leuk voor gearriveerde middenstanders om op feestjes iets te laten vallen over “toen ik laatst bij mijn vriend Joe Sobran was”, maar mij lijkt dat een verdunde vorm van prostitutie. De wetenschapsjournalist Steve Sailer geniet het speciale voorrecht dat de immigratiekritische webstek VDare (volgens hem het enige rechtse medium dat zijn medewerkers eerlijk betaalt) bij de lezers geld inzamelt om hem enkele jaren voltijds te kunnen in dienst nemen voor onderzoekswerk inzake hete hangijzers als “ras en IQ” of de economische effecten van immigratie. Dat betekent dat van alle kapitalisten die doorlopend mensen inhuren en salarissen betalen, er geen enkele is die het geld op tafel wil leggen voor het loon van één rechtse journalist.

En dat waren dan nog maar de grote namen. Klagen kunnen verschopte rechtse journalisten nergens, want het antwoord van bemiddelde Amerikanen is voorspelbaar: “Als jij toch zo slim bent, waarom ben je dan niet rijk?” Dus maar flink de handen uit de mouwen steken. Een eigen blaadje beginnen, waarvan de beperkte inkomsten meteen opgaan aan de materiële producenten (drukker) terwijl de intellectuele producenten slechts kruimels krijgen. Zij zullen toch niet weglopen, want voor hen geldt: “Publiceer of crepeer”, dus beter gratis stukjes schrijven dan in de vergetelheid belanden. Velen hebben een eigen webstek waarop ze permanent om sponsoring bedelen, soms met een boze dreiging van ermee te stoppen als de lezers niet eens gauw hun verantwoordelijkheid gaan nemen. Of hoe rechts het stakingsrecht ontdekt! Ziedaar dus de vrije markt in actie, maar het is toch erg zielig in vergelijking met de comfortabele positie van de linkse intelligentsia.

Ter rechterzijde overheerst de tendens om mekaar te laten stikken in de naam van het “rugged individualism”. Dat is het egalitarisme van rechts: iedereen moet maar zijn plan trekken. Er is maar één God, en dat is de markt. Heeft Adam Smith ons immers niet geleerd dat het eigenbelang nastreven de beste manier is om via een onzichtbare hand het algemeen belang te dienen? Linksen daarentegen zorgen voor mekaar. Niet uit eigen zak, natuurlijk, maar nu ze de instellingen plus de ideologisch gevoelige delen van de privé-sector controleren, kunnen ze postjes uitdelen. Wie blijk geeft van ijver voor de linkse zaak, mag rekenen op een benoeming ergens waar zijn talenten maximaal kunnen renderen. Rechts kan de overheidsnetwerken niet voor zijn kar spannen, en de geroemde vrije markt blijkt geen alternatieve oplossing te bieden.

Deze neoliberale toestand staat in contrast met de premoderne tijd en met de oude conservatieven die nog premoderne gewoonten hooghielden. Toen wendde men geen gelijkheid voor, de rijken beseften dat ze hun rijkdom aan toeval van geboorte en chance te danken hadden, terwijl die van vandaag aannemen dat ze hem eerlijk verdiend hebben en dat anderen hun armoede evenzeer verdienen. Dus beschouwden zij het toen als een ereplicht om al eens een intellectueel of artistiek veelbelovende armoezaaier onder hun financiële hoede te nemen. Daar moet je nu niet meer op hopen. Aan jongelui met ambities in deze richting zou ik zeggen: bekwaam je maar in een eerlijk doch lucratief ambacht, loodgieterij of zo, en bewaar je pen en je goeie ideeën voor zondag.

Wat er bestaat aan rechtse media, is grotendeels parasitair. Hun medewerkers verdienen elders hun brood en schrijven hun bijdragen in hun vrije tijd, of als het even kan in de “tijd van de baas”. Je vindt er zelfs die deze stand van zaken met een Olympisch argument rechtvaardigen: de deugden van het amateurisme. Iemand die in het volle leven staat heeft minder tijd om iets te zeggen, maar wát hij dan zegt, is waardevoller dan de broodschrijverij van de beroepsjournalisten en, erger nog, beroepscommentatoren.

Er is echter een diepere reden waarom de rechtsgezinde kapitalist er weinig voor voelt om in rechtse media te investeren. En we bedoelen dan niet zijn vrees voor negatieve publiciteit zodra de linkse media de aandacht trekken op zijn rechts engagement. Veel belangrijker is dat de geschiedenis, over langere termijn beschouwd, uitwijst dat de media heus niet zoveel gewicht in de schaal werpen.

Links gelooft in ideologische strijd en investeert dus veel energie in het verwerven van machtsposities in de media. Rechts vertrouwt erop dat de werkelijkheid zelf alles wel weer in orde brengt, en laat de machtsverhoudingen in de media maar op hun beloop. Pravda’s vol met propaganda voor het socialisme hebben niet kunnen verhinderen dat dit systeem aan zijn eigen contradicties ten onder gegaan is. Evenmin heeft de bekering van de Vlaamse pers tot een militant belgicisme in de jongste twintig jaar kunnen verhinderen dat terzelfder tijd steeds meer niet-flaminganten in sleutelsectoren (economie, politiek, zelfs sport) op basis van hun reële ervaringen besloten hebben dat België vierkant draait en beter gesplitst kan worden. De aanvankelijke vastbeslotenheid van de linkse media om de problemen van de multiculturaliteit onder het tapijt te vegen is onder druk van de feiten flink verwaterd. Kortom, laat de partij van de leugen gerust de media in handen hebben, de waarheid zal toch overwinnen.