Dit artikel werd geschreven door Willy De Wit.

Het verder regionaliseren van belangrijke economische hefbomen zou naar onze overtuiging tot een explosie van welvaart kunnen leiden.  De verschillen per regio zijn in ons land zeer uitgesproken en de huidige eenvormige aanpak is dan ook verre van efficiënt. Voor de belangrijkste economische hefbomen houdt de federale overheid  de touwtjes echter strak in de hand  en houdt het bij eenvormigheid. Vlaanderen wenst meer regionalisering, maar Wallonië wil een uniforme aanpak en stelt haar veto tegenover de Vlaamse verzuchtingen. En zoals het gebruikelijk is in ons land, moeten de Vlamingen ook op dit vlak de duimen leggen, alhoewel zij numeriek in de meerderheid zijn. De Vlaamse werkgeversorganisaties Unizo en Voka stellen het als volgt wat de economische noodzaak betreft:

“We stellen enorme verschillen vast tussen Vlaanderen en Wallonië. We hebben alle twee andere hefbomen nodig om onze bedrijven alle kansen te geven. Vlaanderen heeft het moeilijk om ouderen aan de slag te krijgen, Wallonië kampt met jeugdwerkloosheid. Dat zijn totaal twee verschillende problemen, die je op een heel andere manier moet aanpakken. Nog een voorbeeld: Interimarbeid is in Vlaanderen een belangrijk aanwervingskanaal, maar Vlaanderen kan de regels hiervoor niet versoepelen. Vlaanderen en Wallonië hebben een totaal verschillende arbeidsmarkt, met hun eigen problemen, die specifieke oplossingen vragen. Vergelijk het zo: je hebt twee kinderen. De ene heeft een bacteriologische infectie, de andere een virale. Als je ze alle twee  antibiotica geeft, dan mag je er zeker van zijn, dat een van de twee er niet beter van wordt. Bovendien: de begeleiding van een werkloze is vandaag regionaal, de uitkering federaal, de bestraffing regionaal. Dat is toch onlogisch. Regionaliseer die arbeidsmarkt. En als een regio een goed beleid voert, wordt ze daarvoor beloond. Je mag dat niet meer uitstellen. We kennen de problemen en de vergrijzing nadert met rasse schreden. Je moet preventief ingrijpen. Als je langer wacht, zul je aan sociale afbraak moeten doen…… Dan zul je bv. de pensioenen moeten verlagen en die zijn vandaag al op het randje.” (Bron: Ewald Pironet in Knack van 12.09.07)

Fiscale autonomie: de logica zelve

Niet alleen de arbeidsmarkt, maar ook fiscaal beleid is  een van de zeer belangrijke economische hefbomen. Het ideaal zou zijn fiscale autonomie. Dit betekent dat elke regio voor haar uitgaven verantwoording moet afleggen bij haar kiezers. Thans bestaat in ons land de absurde toestand, dat een bepaalde regio (in casu Wallonië) geld mag uitgeven, dat ze gaat halen bij andere regio’s, waarvoor deze kiezers geen verantwoording kunnen eisen, omdat zij niet kunnen stemmen in de regio die het belastinggeld uitgeeft. Waalse politici kunnen Vlaams belastinggeld uitgeven (via de sociale zekerheid), maar de Vlaamse kiezer kan die Waalse politici niet ter verantwoording roepen in het stemhokje. Dit kan misschien in een bananenrepubliek, maar toch niet in een beschaafd land.

Maar zelfs zonder fiscale autonomie, is fiscaal beleid op zichzelf reeds een belangrijke welvaartshefboom.

Waals veto

Nemen we het voorbeeld van de vennootschapsbelasting. Vlaanderen zou dringend wensen de vennootschapsbelasting te verlagen.. Maar Wallonië stelt haar veto. Volgens twee  Leuvense professoren zou  nochtans zelfs een  kleine verlaging van het huidig tarief van 33,99% naar 30%  reeds 75.900 jobs kunnen creëren.

Een dom alternatief: subsidies.

Omdat de regio’s in onze huidige structuur geen tariefverlaging kunnen doorvoeren, geven zij dan maar subsidies aan bedrijven, om te proberen op die manier meer werkgelegenheid te scheppen. Subsidies mag dus wel regionaal. Maar dit is zeer inefficiënt. Er werd berekend, dat er voor 45.500 euro subsidies nodig zijn per gecreëerde job, terwijl dit met een verlaging van de vennootschapsbelasting slechts 18.500 euro zou kosten.

Het Waalse veto tegen een tariefverlaging is niet alleen nadelig, het heeft ook geen zin. Indien de Waalse politici de moeite zouden doen om de Vlaamse voorstellen eens nauwkeurig te bekijken, dan zouden zij vaststellen, dat zij zelfs méér te winnen hebben dan Vlaanderen bij een tariefverlaging van de vennootschapsbelasting. Indien men enkel nog maar de subsidies die thans worden toegekend zou omzetten in een tariefverlaging, zou dit volgend resultaat geven:

Wallonië zou dus nu reeds haar vennootschapsbelasting kunnen verlagen van 33,99% naar 23,50% zonder dat haar dit een centiem zou kosten, eenvoudigweg door de subsidies om te zetten in een tariefverlaging. Maar een verdere verlaging is mogelijk en wenselijk, ook voor Vlaanderen.

Welvaartsexplosie

Meerdere landen, zoals bv.  Ierland en  de Oostbloklanden hebben bewezen, dat een sterke verlaging van belastingtarieven een explosie meebrengt aan welvaart en werkgelegenheid. De cijfers voor Ierland zijn gewoonweg spectaculair. Toen Ierland in 1973 toetrad tot de EU was het het armste land van alle lidstaten, nu het tweede rijkste, dit dank zij een nieuwe fiscale aanpak. De vennootschapsbelasting werd verlaagd van 32% naar 12,5% . De personenbelasting van 64% naar 42%. Na die verlaging steeg het BBP (Bruto Binnenlands Product) tussen 1995 en 2003 met een formidabele 86%. De werkloosheid die in 1987 was opgelopen tot 17,7% (van de beroepsbevolking) daalde naar 4,2% in het jaar 2000. Ook de overheidsontvangsten stegen aanzienlijk. De reden hiervoor was,   dat tariefverlagingen een expansie meebrengen van de economie, waardoor de belastingsbasis sterk uitbreidt. Een lager tarief op een bredere basis kan méér opbrengen, dan een hoog tarief op een (te) smalle basis. Naast Ierland heeft nu ook Bulgarije dit vastgesteld. Dit land heeft de vennootschapsbelasting verlaagd van 15% naar 10%. De belastinginkomsten in de eerste helft van 2007 stegen met 20%. Ook in Roemenië stelde men dit vast. Dit land voerde in 2005 een vlaktaks in van 16%. Daarop stegen de belastinginkomsten met 15%. Ook in Rusland heeft men hetzelfde fenomeen vastgesteld.

Oorverdovende stilte

Een echte staatshervorming dient niet alleen te gaan over Brussel-Halle-Vilvoorde. Zij dient vooral te  gaan over méér economische en fiscale bevoegdheden  voor de regio’s. Dit omvat in hoofdzaak een splitsing van:

• Fiscaal beleid (zelfs fiscale autonomie)
• Arbeidsmarktbeleid
• Werklozensteun en werklozenbeleid
• Kinderbijslagen
• Sociale zekerheid
• Ziekteverzekering

Maar de stilte bij de politici is oorverdovend wat deze belangrijke beleidsopties betreft.

Wallonië: een (economisch) blok aan het Vlaamse been

De enige en eenvoudige reden van die oorverdovende stilte, is Wallonië dat op al die punten dwarsligt. Nochtans zou Wallonië dezelfde welvaartsexplosie kennen als Vlaanderen, indien die bovenstaande hefbomen zouden geregionaliseerd worden. Het dramatische van de Waalse weigering kan niet onderschat worden. Onze welvaart en de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen hangt ervan af. Indien Wallonië echt niet meewil op de weg naar een nieuw welvaartsmodel, dan mag Vlaanderen daarvan niet ten eeuwigen dage het slachtoffer  blijven. De Vlaamse kiezer zal moeten eisen van zijn politci dat zij eindelijk de moed hebben om hier komaf mee te maken. Maar… hebben wij wel moedige politici? Blijkbaar niet bij diegenen die het thans voor het zeggen hebben.