Gisteren gaf ik een situering van de positie van Boudewijn Bouckaert en Nova Civitas binnen de liberale beweging, en maakte ik een analyse van zijn voorstel tot centrumrechtse frontvorming. Vandaag bekijken we een aantal commentaren en analyses uit de pers, en ook een reactie van professor Bouckaert zelf.

BOUCKAERT: 'MOEILIJKE DAGEN VOOR MIJ EN MIJN GEZIN'

Boudewijn Bouckaert

Boudewijn Bouckaert is zwaar aangeslagen door de heisa rond zijn uitspraken en door de tuchtprocedure die door VLD-voorzitter Somers werd opgestart. "Duidelijk verbouwereerd", zo omschreef Bart Brinckman donderdag in De Standaard de reactie van Bouckaert op de hele zaak, en citeert hem als volgt:

Ik stuur helemaal niet aan op verwijdering uit het partijbestuur, maar als academicus moet ik mijn mening kunnen geven. Misschien zijn de functies van academicus die over politiek nadenkt en lid van het partijbestuur van de VLD niet combineerbaar.

Op de analyse van Brinckman kom ik verderop in dit artikel nog terug. Zaterdag stuurde Bouckaert een e-mail naar een aantal medestanders. Daarin schrijft hij onder meer:

De voorbije dagen ben ik het voorwerp geworden van een hysterische heksenjacht die ik niet voor mogelijk hield. Vooral de 'progressieve' krant De Morgen, die mij en Jean-Marie uit de VLD wil, stookte het vuurtje bestendig op. In mijn interview, dat op onze website staat [PDF], ontwikkel ik een aantal gedachten omtrent centrum-rechtse frontvorming. Deze gedachten liggen mijns inziens volkomen in de lijn van wat Nova Civitas al jaren verdedigt. Ik hoop dan ook op uw solidariteit te mogen rekenen. Het zijn voor mij en mijn gezin nogal moeilijke dagen.

BRINCKMAN VERDEDIGT BOUCKAERT - 'VLD WORDT KILLE CENSUURMACHINE'
Bart Brinckman gaat in De Standaard voluit in de verdediging voor Bouckaert, die hij "een interessante figuur" noemt.

Hij is erg Vlaamsgezind. Het B-H-V-debacle kwam bij hem dan ook hard aan. Economisch pleit hij zoveel mogelijk liberalisme. Bouckaert was bijzonder opgetogen over het jongste economische congres van zijn partij waar gepleit werd voor de invoering van een fair tax (twee aanslagvoeten) of zelfs een flat tax (één enkele). Als hoogleraar (UGent) en lid van het VLD-partijbestuur dweept hij met het Angelsaksische systeem. Dat impliceert een tweepartijenstelsel met een links blok, onder leiding van de SP.A, en een rechts blok, onder leiding van de VLD. Dat zou volgens hem de politiek transparanter maken en het regeringsblok duidelijk belonen of afstraffen voor het geleverde werk. Gedaan met die saaie compromisregeringen.

Brinckman heeft daarentegen weinig begrip voor de reactie van partijvoorzitter Somers:

Wie het genuanceerde discours van Bouckaert leest, moet evenwel de wenkbrauwen fronsen. Dit is geen harde uithaal à la Karel De Gucht of Jean-Marie Dedecker. Het gaat om een doordachte analyse van een partijmilitant die door erg veel liberalen wordt gedeeld. Bouckaert pleit niet uitdrukkelijk voor coalities met Vlaams Belang, hij geeft een evolutie weer van een door hem gewenst partijlandschap. [...] Een partij zou blij moeten zijn met zo'n academische steunpilaar. Alsof het parlement nog niet genoeg wordt bevolkt met echokamers.

In plaats van Bouckaert te laten sanctioneren, zou Bart Somers beter het trio Verhofstadt-Dewael-DeGucht ertoe bewegen om mea culpa te slaan, schrijft Brinckman:

Somers wil het tij keren en heel wat VLD-mandatarissen en militanten vragen ook niet liever. Maar wat ze evenmin begrijpen is dat de belangrijkste verantwoordelijken voor de neergang - het trio Verhofstadt, Dewael en De Gucht - steeds buiten schot blijven en zich bovendien nooit een seconde verantwoordelijk voelen voor de gemaakte vergissingen. De voorzitter ontbeert daarbij het lef om de ,,heilige drievuldigheid'' zo ver te krijgen om op zijn minst voor de verzamelde fracties een mea culpa te slaan en te beloven het geweer van schouder te veranderen. Vervolgens is het maar goedkoop om iemand de mond te snoeren die zegt wat de overgrote meerderheid van de VLD gewoon denkt. Tenminste, zij die nog een eigen mening hebben.

DE MORGEN: WOEHA, EEN LIBERTARIËR!

Dewi Van de Vyver

In De Morgen van donderdag wordt intussen genadeloos ingehakt op de VLD-dissidenten. Patricia Dewaele, die tijdelijk geschorst werd als lid van het nationaal partijbestuur, is volgens adjunct-hoofdredacteur Walter Pauli een "nitwit", en Bouckaert doet volgens hem aan "plat opportunisme" uit "eigenbelang". Volgens De Morgen staat het vast dat Bouckaert zijn mandaat in het partijbestuur zal moeten opgeven. Liesbeth Van Impe schrijft dat zowat alle partijgenoten van Bouckaert unaniem negatief reageren op zijn uitspraken. Woorden als "pesterig", "agressief", "een provocatie" zijn niet van de lucht, waarbij het nog maar de vraag is hoeveel van die partijgenoten het Tertio-interview ook effectief helemaal gelezen hebben. En als Dewi Van de Vyver, de voorzitster van Jong VLD die onlangs overstapte van het kabinet van de premier naar de vakgroep van Bouckaert aan de Gentse Universiteit, in De Morgen verklaart dat Bouckaert libertarische denkers als Hayek op zijn duimpje kent, en dat dit toch de grondstroom van de liberale filosofie vormt, vindt Liesbeth Van Impe dit blijkbaar grappig genoeg om bij het woord "libertarische" tussen haakjes een "sic" te plaatsen. Ja, stel je voor, Dewi heeft dat echt zo gezegd, ze heeft iets "libertarisch" gebruikt als argument in een liberale partij, kun je dat nu geloven? Met de toevoeging van "sic" wekt Van Impe dan ook de indruk dat er een fundamentele incompatibiliteit zou bestaan tussen liberalen en libertariërs. De suggestie dat libertariërs niet thuishoren in een liberale partij konden we al eens lezen in het boek "Voor een menselijk liberalisme" van Dirk Verhofstadt. In zijn ijver om de andersglobalisten te bekeren tot het liberalisme, distancieert de auteur zich daarin uitdrukkelijk van libertariërs, anarcho-kapitalisten, Thatcherianen en Reaganieten.

HET NIEUWSBLAD: 'ZELFUITGEROEPEN RECHTERVLEUGEL VAN DE VLD'
Ook Günther Vanpraet, commentator bij Het Nieuwsblad, is minder positief, maar slaat meteen de bal mis.

Boudewijn Bouckaert, de zelfuitgeroepen rechtervleugel van de VLD die nog nooit bewezen heeft dat hij VLD-leden of kiezers achter zich kan scharen, is de zoveelste liberaal die zichzelf belangrijker vindt dan zijn partij.

Bouckaert heeft wel bewezen dat hij VLD-leden achter zich kan scharen, anders zou hij nu niet in het partijbestuur zetelen. Eind vorig jaar werd hij door de VLD-leden rechtstreeks verkozen in het partijbestuur met 2.689 stemmen (LVB haalder er 1.378). Van Praet stelt Bouckaert op één lijn met Hugo Coveliers en wijlen Ward Beysen, politici die door hun optreden "verstandig rechts in Vlaanderen [...] niet-realiseerbaar" maken.

In een volgend artikel bekijken we een aantal reacties op het internet.