Een anachronisme laat de verliezende Democraten nog een maand aan het hoofd van het Amerikaanse Congres. Deze laatste ‘zitting’ van een Congres wordt in het Engels de ‘lame-duck’ zitting genoemd, de ‘vleugellamme eend’, omdat verondersteld wordt dat in deze laatste zitting van het Congres eigenlijk niet veel meer kan gebeuren. Maar deze keer is het anders. De Democraten proberen om nog zoveel mogelijk van de Obama-agenda te laten goedkeuren nu ze nog de meerderheid hebben. Maar dat zal slechts in geringe mate lukken omdat (1) de beschikbare tijd kort is, slechts een drietal weken; (2) de Republikeinen, die massaal wonnen in de jongste verkiezingen, de besluitvorming zo veel mogelijk vertragen in de Senaat; (3) een pak herkozen Democraten bang zijn om hun kiezers opnieuw tegen de haren in te strijken.  

Een historische noot. De nieuwe verkozen Congresleden komen slechts aan de macht op 4 januari, dus twee maanden na de verkiezingen. De reden hiervoor gaat terug tot de stichting van de VS, nu meer dan 200 jaar geleden. In de 19de eeuw, toen Amerika uitgroeide over het gehele continent, was de communicatie via koerier heel traag. Reizen in het begin van die 18de eeuw gebeurde te paard, of met de boot. Reizen tijdens de wintermaanden was praktisch onmogelijk in grote delen van het continent. Het Congres vergaderde ook slechts enkelen maanden per jaar.

Tegen het einde van de 19de eeuw waren de treinverbindingen tussen het Oosten en het Westen van de VS operationeel. Maar een dergelijke reis kon toch nog weken in beslag nemen. Verkozenen (het House) en door de onderscheiden Staten benoemde Senatoren hadden dus maanden nodig om te verzamelen in Washington DC. Het was pas in 1933 dat het tijdstip waarop het nieuwe Congres voor het eerst bij elkaar kwam vervroegd werd van maart tot januari. Nu, in de 21ste eeuw zou het nieuw verkozen Congres eigenlijk vrij vlug na de verkiezingen kunnen samenkomen, bijvoorbeeld begin december. Dit is echter pas toegelaten als het Twintigste Amendement van de Grondwet gewijzigd wordt. Een uiterst lange procedure, en de Amerikanen hebben nu wel andere katten te geselen.

Terug naar vandaag. Het voornaamste punt op de agenda is het niet verhogen van de belastingen. President Bush verminderde de belastingen in 2001 en 2003, en creëerde zo een serieuze groei van de economie. Deze belastingverminderingen waren slechts gestemd voor een beperkte tijd: tot einde 2010. Vanaf 1 januari 2011 verhogen dus de belastingen automatisch: laagste lonen van 10 naar 15%, midden van 25 naar 28%, hoogste van 35 naar 39,6%; kapitaalwinsten van 15 naar 20%; dividenden van 15% naar 39,5%; dodentaks: van nul naar 55%. Ook een aantal aftrekposten worden afgeschaft of beperkt. Een oogopener, zie de volledige lijst.

De Republikeinen willen principieel van geen belastingverhogingen weten, en willen alle ‘Bush-taks-verminderingen’ bestendigen. De Democraten wilden eerst de verhogingen laten intreden voor iedereen, maar zijn nu bereid de belastingen te verhogen enkel voor gezinnen die meer verdienen dan 250.000 dollar per jaar. Het House onder leiding van Pelosi stemde gisteren aldus, en dat zonder debat, Democraten tegen Republikeinen, met aan beide zijden enkele dissidenten. Pelosi weigerde wel gedurende het jongste jaar om de stijging van de taksen te bespreken in het House. De Republikeinen beloven deze wetgeving tegen te houden in de Senaat, want de Democraten hebben daar niet de vereiste 60 stemmen.

Als er geen compromis uit de bus komt in de volgende week stijgen naast alle andere belastingen vanaf januari de voorafhoudingen op alle lonen en vergoedingen. Het Ministerie van Financiën heeft namelijk twee weken nodig om alle bedrijven de nieuwe belasting-berekening op te leggen. Het door de Republikeinen gecontroleerde Congres zal dan tijdens haar eerste zitting in januari ogenblikkelijk de wet stemmen om geen enkele belasting te laten verhogen en dat met terugwerkende kracht vanaf 1 januari. Het is dan aan Obama om deze wet goed te keuren of tegen te houden via een veto. In het laatste geval onderwerpt hij iedereen aan hoge belastingverhogingen.

Twee compromis-scenario’s doen de ronde. Het eerste voorstel: alle belastingschalen blijven gelijk voor nog twee jaar. Het tweede voorstel: de grens van 250.000 dollar wordt opgetrokken tot 1 miljoen dollar.

Drie redenen waarom de Republikeinen zich verzetten tegen elke belastingverhoging.

Eerst principieel: geen extra belastingen als de economie slecht draait.

Twee: heel veel kleine en middelgrote bedrijven zijn eigendom van zelfstandigen,  waarbij de winsten van het bedrijf als persoonlijke inkomsten belast worden. De belastingwetgeving in de VS is wel anders dan in Europa. Dit soort kleinere bedrijven is verantwoordelijk voor de grootste groei in werkgelegenheid. Het centrum-linkse research-instituut ‘Tax Policy Center’ schat dat 44,3% van deze bedrijven het slachtoffer worden van de verhoging.

Drie: een verdere scheeftrekking in de belastingschalen is contra-productief. Een steeds kleiner aantal mensen betaalt steeds hogere belastingen, terwijl een groeiend aantal mensen steeds minder of geen belastingen meer betaalt. De verhouding in de VS tussen de ‘betalers’ en de ‘krijgers’ is nu bijna 50-50! De top 1% van de gezinnen betaalt 33,7 % van de inkomstenbelastingen. De helft van de gezinnen betaalt ongeveer 95% van de belastingen. Jongste gekende cijfers zijn van 2008.

Wat nog meer? De Democraten willen vlug vlug ook nog andere zaken stemmen voor het einde van het jaar. Belangrijke onderwerpen zijn bijvoorbeeld, (1) de START-overeenkomst tussen Rusland en de VS, een prestigezaak voor Obama; (2) toelaten dat homoseksuelen zich aldus bekend maken in het leger; (3) legalisatie van de kinderen van illegalen, als die kinderen zich inschrijven gedurende twee jaar aan het gesubsidieerd post-secundair onderwijs (slagen niet nodig, online-cursus voldoende), of vrijwilliger worden in het leger; en (4) een belasting op CO2 productie.

Het START-verdrag zal waarschijnlijk geratificeerd worden, hoewel veel Republikeinen dit verdrag niet goed vinden. Het START-verdrag riskeert wel het enige te zijn dat dit jaar nog wordt goedgekeurd.

De CO2-belasting wordt zeker niet gestemd. Nu niet en niet gedurende de volgende jaren. De Republikeinen in het House beloven trouwens in januari direct de commissie af te schaffen die zich met de promotie van Man Made Global Warming bezig hield. Deze theorie wordt door de Amerikanen verworpen als de grootste leugen ooit uitgebracht door machtsgeile politici.