Toen de Democraten tot eind vorig jaar in de meerderheid waren in het Federale Parlement van de VS, keurden ze geen budget goed voor de periode oktober 2010 tot en met september 2011. Dit liet Obama toe om, net als de vorige twee jaar, een tekort van telkens meer dan 1,5 biljoen dollar op te bouwen. Dit jaarlijks tekort is ongeveer 40% van het jaarlijks budget! Ter vergelijking: het Belgisch begrotingstekort in 2010 was 4,1%, en dat was meer dan de Europese richtlijn van maximaal 3%. De Bush-begroting van 2007, het laatste budget gestemd door een Republikeins Congres, had een tekort van 6%. De totale federale overheidsschuld in de VS is dan ook spectaculair gestegen onder Obama en zijn Democraten, en zal tegen eind volgend jaar ongeveer gelijk zijn aan het jaarlijkse Amerikaanse BNP.

Sedert begin 2011 hebben de Republikeinen de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden, één van de drie machtsposities in de Amerikaanse overheid, naast de Senaat en het Presidentschap. De Amerikaanse kiezers gaven de Republikeinen de opdracht om de tering naar de nering te zetten, en dus de uitgaven van de overheid drastisch te beperken. Vandaag wordt de strijd tussen Republikeinen en Democraten op de spits gedreven.

De Obama-administratie heeft toelating van het Parlement om geld uit te geven tot eind deze week, niet langer. Het Huis stelt de verdere financiering van de overheid voor in ruil voor besparingen. Obama en de door de Democraten gecontroleerde Senaat weigeren serieuze besparingen, en riskeren het sluiten van het overheidsapparaat. Ambtenaren worden dan naar huis gestuurd, hele administraties worden gesloten, en de meeste uitbetalingen worden gestopt. Post, pensioenen, veiligheidsdiensten en het leger blijven functioneren. De Democraten denken dat ze met de hulp van de regimepers de bevolking ervan kunnen overtuigen dat het de Republikeinen zijn die de overheid lamleggen.

Maar wat is de Republikeinse prijs voor het openhouden van het overheidsapparaat? Amper 73 miljard besparingen op de uitgaven tot eind september 2011. Dit is slechts 4% van het tekort, een druppel op een hete plaat. De Democraten willen eigenlijk niets besparen, maar komen in de jongste dagen over de brug met een compromis van ongeveer 33 miljard besparingen, of 2% van het tekort. De discussie hierover duurt nu al weken, maar moet nu tot een besluit komen, want de deadline nadert. Gisteren zei Obama dat hij bereid is om 73 miljard te besparen, maar hij weigert te zeggen op welke posten. Obama spreekt alsof er nog iemand is die een greintje geloofwaardigheid kan hechten aan zijn woorden. Zijn voorstel is niet voldoende voor de Republikeinen, die specifieke besparingen willen, onder meer: de-financiering van ObamaCare, en een drastische inperking van de macht van het Ministerie van Milieu (geen regels om CO2 productie te beperken).

Hoe belangrijk deze situatie ook lijkt, het is slechts voorspel tot de grote strijd: de begroting voor volgend jaar, oktober 2011 - september 2012.

Gisteren, dinsdag, hebben de Republikeinen het eerste schot gelost in deze grote oorlog: ze stelden hun voorstel van begroting voor in het Huis onder de titel “Pad naar Welvaart’ (Path to Prosperity). In deze begroting wordt het overheidsbudget ingekrompen met 6,2 biljoen dollars over de volgende 10 jaar, en wordt een plan in werking gesteld om de totale overheidsschuld tot nul te herleiden. In het nieuwe voorstel worden de overheidsuitgaven ieder jaar beperkt tot maximaal 20% van het BNP. (België: ongeveer 50%) Bovengrenzen in de uitgaven worden wettelijk opgelegd. De belastingen worden verminderd (maximaal tarief 25%) en vereenvoudigd, terwijl allerlei uitzonderingen worden ingetrokken. De subsidies aan de zogenoemde ‘groene’ energie worden eindelijk afgeschaft. Ze zullen op de open markt hun dure energie (ethanol, wind, zon, enz.) moeten verkopen. Het Republikeinse begrotingsvoorstel zou de werkloosheid terug brengen tot ongeveer 4% in 2015. Nu ligt dit percentage dicht bij de 9%.

De Republikeinen gokken grof, want het belangrijkste onderdeel in dit begrotingsvoorstel is de hervorming van de sociale programma’s: ziekte-verzekering voor gepensioneerden en armen, en de pensioenen. Let wel: iedereen die nu 55 jaar en ouder is, zal gewoon verder gediend worden in de bestaande programma’s. Voor hen verandert er niets. Voor alle anderen echter wel. Als het voorstel wordt goedgekeurd zal de overheid niet meer de ziekteverzekeraar zijn en alle kosten betalen. Elke burger kiest al dan niet een private verzekering uit een groot aanbod. De overheid zal een vast maandelijks bedrag betalen per persoon aan de gekozen private verzekering. Deze tussenkomst van de overheid is voldoende voor, of een korting op, de verzekeringspremie. Zoals gezegd, de burger kan kiezen tussen dure of goedkope verzekeringen. 

Ook het tijdstip vanaf wanneer pensioenen zullen worden uitbetaald zal veranderen. Geen cent overheidsgeld gaat naar ObamaCare, waardoor het virtueel wordt afgeschaft.

De grote vraag is: zullen de Amerikanen geloven dat we verder kunnen gaan op de Democratische weg van steeds hogere belastingen, van steeds meer bureaucraten en hun groeiend aantal reglementen, van nog grotere schulden en nog meer tekorten, die uiteindelijk zullen leiden tot de afbouw van de Amerikaanse macht in de wereld, de faling van de overheid en de vernietiging van de waarde van de dollar. 

Of zullen de Amerikanen de Republikeinen belonen in november 2012 en hen geloven dat ook de overheid niet kan blijven meer uitgeven dan wat ze binnenhaalt. Zullen de burgers kiezen voor de vrije markt en open concurrentie tussen private ondernemingen als beste systeem om een maximale welvaart te garanderen?

De lijnen van de verkiezingsstrijd in 2012 worden getrokken. De twee partijen verzamelen hun troepen en het geschut wordt in stelling gebracht. Dit wordt een existentieel debat: hoe zal Amerika overleven?