Als de moord op Joe iets aangetoond heeft, dan wel dat we in Vlaanderen met twee levensgrote problemen zitten die eerst opgelost zullen moeten worden voor alle andere problemen, waaronder de criminaliteit, aangepakt kunnen worden: incompetente journalisten, en incompetente politici.

Laten we beginnen met de journalisten. Het komt mij voor dat ze absoluut niet snappen waarom een tiener vermoord werd omwille van een MP3-speler. En waarom er in Charleroi opnieuw een MP3-speler gestolen werd. Is vanaf nu elke diefstal van een MP3-speler een artikel waard? Systematisch en herhaaldelijk? Dat zou wel eens slecht kunnen aflopen.…

Of zoals Guy Tegenbos vrijdag in De Standaard: ze snappen het wel, maar willen het niet toegeven, want anders klopt het verhaaltje niet meer dat het om «ontspoorde» jongeren gaat, lees: slachtoffers van de maatschappij, de schuld van u en ik, extreem-rechts, de bourgeoisie, het groot-kapitaal, het militair-industrieel complex, ja zelfs de Amerikanen en de joden, want Israël terroriseert toch de Palestijnen. Of was dat laatste af en toe ook omgekeerd?

Laten we maar zeggen zoals het is: MP3-spelers zijn klein en licht, volledig anoniem, en zonder twijfel gemakkelijk verhandelbaar op de zwarte markt. Kan men zich iets beters voorstellen om te stelen, behalve baar geld? Dat de moord op Joe «zinloos» zou zijn is daarom prietpraat. Er is immers, in tegenstelling tot wat Guy Tegenbos ons probeert op te spelden, een levensgroot(!) verschil tussen de moord op Joe en de moord op Meindert Tjoelker. De overvaller van Joe was in de eerste plaats uit op winstbejag, misschien ook de kick van het stelen, maar het fysiek geweld was niet het doel op zich. Bij Meindert Tjoelker was daar absoluut geen sprake van: het startte met dronkenschap en baldadigheid, van het een kwam het ander, en het eindigde in een moord. Ik kan met de beste wil van de wereld niet zien waar er ergens een parallel zou zijn tussen de twee misdaden.

Hoe dan ook, zoals verwacht kon worden, worden al instructies uitgedeeld over hoe leerkrachten met de hete brij dienen om te gaan in de klaslokalen:

“Je zult natuurlijk nooit 100 procent parallellen kunnen vinden. Maar de reacties en omstandigheden van toen kunnen een goed aanknopingspunt zijn. Dat kan een discussie over extreem-rechts ook vermijden. Veel jongeren zijn daar gevoelig voor, en deze moord kan koren op de molen van extreem-rechts zijn. We zullen weer horen: Zie je wel.”

Ontbreekt nog een kliklijn voor leerlingen die geplaagd zitten met een leerkracht die aan «dienstweigering» zou doen, of nepleerlingen die de leraars kunnen controleren. En eerlijk gezegd, de man die de instructies heeft opgesteld, Luc Vernaillen, stelt mij een beetje teleur omdat hij niet verder is geraakt dan de zaak-Dreyfus. Het minste wat je kan verwachten is toch een link met de jaren dertig, maar misschien wou hij niet het risico lopen dat deze keer zelfs de domste leerling uit de laagste klas het bedrog gesnapt zou hebben.

Over naar de politici, meer bepaald naar Guy Verhofstadt, die een slechte recuperatiepoging heeft ondernomen onder de vorm van een brief aan de ouders van Joe. Hij kon natuurlijk niet achterblijven op Fouad Ahidar van de sp.a, naar eigen zeggen Vlaanderens hoop en opluchting in deze bange dagen, dat spreekt voor zich. De brief staat bol van de nietszeggende clichés, waarschijnlijk al jaren geleden verzonnen of overgeschreven van de vorige brief, en ook hij heeft het natuurlijk over de «zinloosheid» van de misdaad. Over de «waardige en serene manier» waarop de ouders hun leed dragen. En natuurlijk de «solidariteit van alle mensen», waaronder, uiteraard, «Belgen en allochtonen». Of ik het niet gedacht had. Pappen en nathouden dus, hopen dat de ouders geen inzinking krijgen en hun sereniteit op het verkeerde ogenblik verliezen, en voor de rest gewoon verder doen alsof er niets gebeurd is. Letterlijk ook, al hoeven «de ouders niet te aarzelen om op zijn diensten beroep te doen als hij behulpzaam zou kunnen zijn». Van enig initiatief van zijn zijde is er verder dus absoluut geen sprake, laat dat duidelijk zijn. Ironisch genoeg is dat waarschijnlijk nog maar best ook.