De moordenaars van Joe van Holsbeeck zijn na 10 dagen nog niet opgepakt ondanks de videobeelden (tot twee keer toe!) die verspreid werden. Daarop zijn twee “jongeren” te zien. Het gezicht van de daders is misschien niet zo goed herkenbaar, maar dat hoeft niet: hun kledij en manier van bewegen kunnen ook veel verraden: wie de video’s gezien heeft, zou de twee silhouetten daaraan al kunnen herkennen.

Maar misschien komen die jongeren wel uit het buitenland? Lijkt me onwaarschijnlijk: waarom in Brussel een overval plegen, als er in Lille of Parijs evengoed gelegenheid is? Bovendien zijn de daders niet meteen de eerste trein richting Frankrijk opgestapt, maar liepen ze het Centraal Station uit zoals de beelden van vandaag lieten zien.

In de veronderstelling dat de daders uit België komen, roept het feit dat de daders nog niet opgepakt zijn, ernstige vragen op. De video’s zijn overal op televisie te zien geweest, de kranten staan er vol van, op het internet zijn de beelden ook te zien. Het kan bijna niet anders of iemand heeft de beelden gezien en de daders herkend en … niet aangegeven. De eerste beelden zijn ondertussen 2 dagen oud. Mocht iemand ze toch aangegeven hebben, dan zou je toch vermoeden dat die persoon de politie naar hen zou geleid hebben of dat er, in het geval ze zouden ondergedoken of gevlucht zijn, een veel gedetailleerder signalement zou zijn vrijgegeven. De imam van de centrale moskee van Brussel mag dan wel – in het Arabisch – de gelovigen vermanen om hun “verantwoordelijkheid tegenover God” op te nemen, maar tot dusver hebben die bezweringen nog geen resultaat gehad. Dat is op zich zorgelijk. Een andere mogelijkheid is evenwel dat de allochtonen, opgesloten in hun eigen wereld, geen Belgische media hebben gezien en dat de moord op Joe van Holsbeeck aan hen is voorbijgegaan. Weinig waarschijnlijk als je denkt aan de preek van de imam of aan de allochtonen die in het Centraal Station even halt hielden of op de “gebedsdienst” van gisteren aanwezig waren. Maar wat met de vaders en moeders die hier 30 jaar geleden aankwamen en nauwelijks Nederlands of Frans spreken en elke avond met de satelliet op het oude thuisfront inschakelen? Ook problematisch, dus wat er ook van zij, er lijkt iets aan de hand met de burgerzin of de integratie van bepaalde personen in dit land.

Ik vraag me af of dergelijke gedachten ook door de hoofden spoken van de mensen die naar het Centraal Station of de gebedsdienst waren gekomen of die morgen in de mars zullen meelopen, waarvoor de usual suspects hebben gemobiliseerd. Het moet een stille mars worden tegen zinloos geweld. Allemaal goed en wel, maar een dergelijke mars dreigt net zinloos te worden als er niet gesproken wordt over oorzaken van en oplossingen voor gebeurtenissen zoals de moord op Joe Van Holsbeeck.

Wel, er wordt gesproken, maar een debat kan je het niet noemen. De klassieke verklaringen passeren de revue, zoals “de ontspoorde jongeren” en “de onverschilligheid van de omstanders”, m.a.w. het is de schuld van de maatschappij. “Natuurlijk zijn ook de daders schuldig, maar laat ons toch ook eens in eigen boezem kijken”. Wie zoals Jean-Marie Dedecker deze slachtoffercultuur wil aanklagen, wordt verweten dat hij “de sereniteit verbreekt” en wordt met pek en veren overladen. Op de interessante piste van omgekeerd racisme, uit onverdachte hoek gelanceerd door Spirit-parlementslid Fouad Ahidar, wordt niet dieper ingegaan. Er moet een dialoog komen met “jonge” delinquenten, maar wie durft beweren dat het “weeral Noord-Afrikanen” zijn (remember Patrick Mombaerts), toont zogezegd “geen respect” voor de nagedachtenis van de overledene. Wie zegt: “geef ons wapens”, moet er hier geen Texas van willen maken.

Op deze manier worden de harde vragen ontweken om de droom van een samenleving met islamieten/Arabieren waar alles altijd peis en vree is, levendig te houden. Waarom hebben blanke skinheads Molenbeek of Borgerhout niet op stelten gezet, terwijl de ‘racistische’ moord op Mohammed Achrak en de Deense cartoons wel op vernielingen in Antwerpen uitdraaiden. Omdat ‘zij’ wel durven en ‘wij’ bang zijn? Omdat ‘zij’ er mee weg komen en ‘wij’ niet? Omdat ‘wij’ beschaving kennen en ‘zij’ niet?

Pertinente vragen, me dunkt, waar echter enkel “rechtse zakken” zich mee lijken bezig te houden. Maar zij moeten gesteld worden, mogen worden zonder het risico te lopen een proces wegens racisme aan je broek te krijgen of in de hoek van nazi’s en ander tuig te worden gezet. Anders is er geen vrije, democratische samenleving meer. Anders wordt het debat gesmoord en zoeken mensen met een verboden mening een andere uitlaatklep op, zoals een stem op het Vlaams Belang. De moord op Joe Van Holsbeeck doet niet meteen beterschap vermoeden. De consternatie zal weer groot zijn als het Vlaams Belang er opnieuw op vooruitgaat. En opnieuw zullen de zelf-verklaarde democraten het niet gesnapt hebben. One big déjà-vu, all over again.