De Antwerpse afdeling van Nova Civitas organiseerde maandagavond een debat met als titel "Het Westen in het Defensief?". In het panel zaten drie Nederlandse libertariërs en één Vlaamse libertariër, respectievelijk Eline van den Broek, Bart Croughs, Albert Spits en Stephan Wyckaert. Ter voorbereiding van het debat had moderator Rudi De Ceuster een artikel geschreven [PDF] over het onderwerp. Het debat verliep aanvankelijk wat stroef en leek op een aaneenschakeling van monologen. Het werd pas echt interessant toen er vragen kwamen vanuit het publiek. Vooral Eddy Daniëls en Boudewijn Bouckaert sloegen spijkers met koppen, met vraagstellingen die langer en interessanter waren dan de antwoorden van het panel die erop volgden. Er zat niet echt een lijn in het debat, en daarom beperk ik me tot het weergeven van een aantal citaten.

Bart Croughs

Bart Croughs over de wetmatigheid die hij twaalf jaar geleden ontdekte en die hij "de Eerste Wet van Croughs" noemde, de "wet van het abjecte westen":

Bij een conflict tussen een westers en een niet-westers land kiest de progressief voor het niet-westerse land. Cultuur- en waardenrelativisme staat volledig in het teken van deze dualiteit. Columbus versus de Indianen, de Amerikaanse slavenhouders versus de slaven, de kolonialen versus de gekoloniseerden: het zijn allemaal gevallen van conflicten tussen 'westers' en 'niet-westers'. In al deze gevallen zou waardenrelativisme te zeer in het voordeel uitvallen van het Westen. Je zal een progressief niet snel horen zeggen: "ach, je moet de daden van de kolonialen zien in hun tijd, toen vond men dat nu eenmaal gewoon", enz. Bij huidige conflicten tussen westerse en niet-westerse landen past het waardenrelativisme wel, omdat het meestal in het voordeel uitvalt van de niet-westerse landen.

Progressieve intellectuelen focussen daarom voortdurend op de conflicten tussen westerse en niet-westerse elementen, terwijl conflicten tussen niet-westerse landen onderling veel minder aan bod komen. De onderdrukking van de zwarten door de blanken in Zuid-Afrika kon op een constante stroom van verontwaardiging rekenen, terwijl de onderdrukking van zwarte Afrikanen door andere zwarte Afrikanen, nauwelijks aandacht kreeg. De handel in blanke slaven door Arabieren is zelfs zo onbekend dat zelfs ik hier tot voor kort geen weet van had. De naar schatting één miljoen blanke slachtoffers van de Arabische slavernij van de 16e tot de 18e eeuw worden volledig doodgezwegen. De Europeaan als slachtoffer, de Arabier als dader, dat past natuurlijk niet in het wereldbeeld van mensen die denken volgens de wet van het abjecte Westen.

Ook de op het eerste gezicht onbegrijpelijke houding van verlichte geesten tegenover godsdienst valt met deze wet te verklaren. Waar voorheen het kwetsen van godsdienstige gevoelens tot sport werd verheven, moet nu ineens respect worden betoond aan godsdienst. Op het eerste gezicht lijkt hier sprake van een opmerkelijke ommezwaai, maar de werkelijkheid is de houding van de progressief zeer consistent. Het christendom is namelijk een westerse religie, is dus zeer fout en dient dus hard te worden aangevallen. De islam is een niet-westerse godsdienst, is dus een goede godsdienst, en dient te worden gerespecteerd. Wie dat niet doet is een verwerpelijke islamofoob of een racist. Kortom, mocht u uw hoofd breken over merkwaardige progressieve verschijnselen, pas dan de wet van het abjecte Westen toe, en de kans is groot dat het raadsel wordt opgelost.

Stephan Wyckaert

Stephan Wyckaert over een gedragslijn voor het Westen:

Het westen zou eigenlijk moeten ophouden met overal de politie-agent te willen spelen en ons waardenpatroon op te dringen. Wat wel nodig is, is dat we ons moeten concentreren op de samenhang van de westerse beschaving. Dat gebeurt het best door een herontdekking van de waarden die het westen vorm hebben gegeven: de Griekse erfenis van de wetenschap en de polis, de Romeinse erfenis van he-t recht en het individualisme, de bijbelse ethiek, de christelijke waarden van katholicisme en protestantisme, de rechtsstaat, het bestaan van representatieve organen, de vrije markteconomie, het respect voor het mijn en het dijn, en de scheiding van kerk en staat. We mogen ons waardenpatroon niet aan anderen opdringen, want dat zal vroeg of laat tegen ons worden gebruikt om de beschaving onderuit te halen. Het omgekeerde is ook waar: we mogen ook niet aanvaarden dat anderen hun cultuurpatronen aan ons opdringen.

Eline van den Broek

Eline van den Broek over stigmatisering:

We wonen in een samenleving waarin steeds meer zichtbaar wordt dat diverse minderheden gestigmatiseerd worden. Ik ken genoeg christelijke groeperingen die zich zeer persoonlijk aangesproken zouden voelen wanneer een cartoon zou gemaakt worden waarin God wordt afgebeeld met één of ander grappig onderschrift. [...] Hoe meer we multiculturalisme in vraag stellen, hoe meer je in mijn ogen stigmatiseert. [...] Ik redeneer: het is niet in mijn eigen belang om te beledigen. Waarom zou ik dan beledigen? [...] Met alle respect voor Pim Fortuyn, maar laten we hem geen held noemen. Diegene die vecht, zal teruggeslagen worden. Dat is gewoon een keuze die je maakt. Juist als libertariër zou je moeten geloven in de consequenties van je daden.

Albert Spits

Albert Spits:

Onze sociale verzorgingsstaat is qua oorsprong een SS-staat. Althans in Nederland is de SS daar destijds mee begonnen, met allerlei soorten sociale noden. Het heeft ervoor gezorgd dat de integratie van buitenstaanders minder goed is verlopen dan in Amerika. In Amerika is het ook niet allemaal peis en vree wat betreft het samenleven van culturen. In Europa is het grote probleem dat men alles top-down probeert te regelen. Ik ben tegen inburgering die van bovenaf wordt opgelegd, vanuit een visie die door de staat wordt uitgedragen. Het uitgangspunt zou eigenlijk de natuurlijke rechten en de vrijheden die de westerse samenleving in de laatste paar eeuwen heeft gebracht.

Eddy Daniëls

Eddy Daniëls:

Het pluralisme van de Amerikaanse samenleving is eigenlijk gegroeid vanuit het Thanksgiving-ideaal van de Pilgrim Fathers. Dat was heel eenvoudig: wij danken één keer per jaar elk onze god, omdat iedereen zijn god mag danken. Dat is de basismoraal van de Amerikaanse samenleving. Het betekent dat er een enorm respect bestaat voor alle vormen van cultuur. Iedereen kan zijn wie hij is, als hij dat bovenliggende principe accepteert. In Europa is een omgekeerde groei: het laïciseringsproces werd opgedrongen.

Boudewijn Bouckaert:

Je hebt inderdaad de vrijheid om te beledigen, maar je hebt ook het recht om je beledigd te voelen. Dat wil niet zeggen dat diegene die zich beledigd voelt, naar geweld mag grijpen om de belediging ongedaan te maken. [...] Het economisch model in de VS is de vrije markteconomie, en dat dwingt de migranten tot integratie. In Europa heb je dat niet, de welvaarsstaat creëert allerlei niches waarin je je kan nestelen en kan vegeteren. Onze eigen mensen hebben nog wel een historisch besef over de opbouw van de sociale welvaartsstaat, en beseffen dat als je wil profiteren, je ook wel ergens moet bijdragen. De allochtonen hebben dat besef niet meer.

Boudewijn Bouckaert

Ik was enigszins ontgoocheld dat geen van de sprekers verwees naar het Leitkultur-concept zoals Fritz Bolkestein dat regelmatig verwoordt: multicultureel, maar met één duidelijk dominante culturele component. Maar Boudewijn Bouckaert kwam toch dicht in de buurt door de visie van Samuel Huntington te vermelden:

De Amerikaanse cultuur, in wezen gevormd in de 18e en 19e eeuw, is als een tomatensoep. De migranten hebben daar hun kruiden aan toegevoegd, die het geheel pittige doet smaken. Maar het blijft in wezen tomatensoep! De harde kern van de Amerikaanse samenleving, dat is het Anglo-protestantisme: je moet werken voor je kroet, je moet je eigen plan trekken. Veel arbeidsethos, weinig staat, veel decentralisatie, en dat moet je aanvaarden. Je hebt daar dat dunne laagje van de all-American culture, dat wij als continentaal-Europeanen "oppervlakkig" noemen. Amerikaan worden is precies daardoor makkelijk.