Merkwaardig Peiling van Vers l'Avenir

Waalse peilingen sedert mei 2004

De Waalse krant Vers l'Avenir publiceerde begin deze week een peiling die een blauwe vloedgolf over Wallonië voorspelde. Er zit nochtans een luchtje aan deze peiling, maar merkwaardig genoeg merkte niemand van de journalist-peilingsspecialisten die ons land rijk is dat luchtje op. Een Liesbeth van Impe van De Morgen bijvoorbeeld had het te druk om nog eens na te trappen naar De Stemmenkampioen.

Laten we beginnen met een technisch detail, dat toch bij mij al onmiddellijk de wenkbrauwen doet fronsen: de peiling heeft een foutenmarge van 3,2%, maar de percentages voor de respectievelijke partij worden weergegeven met twee cijfers na de komma. Zou het kunnen dat de resultaten van de peiling berekend werden in Excel of Calc, en men zonder verder na te denken de getallen uit het rekenblad overtikte? De standaard opmaak voor percentages geeft in die rekenbladen twee cijfers na de komma weer, maar iemand die iets kent van statistiek weet dat het tweede cijfer na de komma totaal onzinnig is wanneer de foutenmarge 3,2% bedraagt.

Hoe dan ook, door deze flater kan precies berekend (en gecontroleerd) worden hoeveel ondervraagden voor welke partij kozen:

Partij Aantal Percentage
MR 352 34,92%
PS 298 29,56%
cdH 206 20,44%
Ecolo 118 11,71%
Anderen 34 3,37%
1008 100,0%

Als deze tabel iets aantoont, dan wel dat het bureau dat de peiling uitvoerde achteraf niet met de getallen geknoeid heeft of met wegingen werkt.

Er zijn echter nog twee of drie dingen merkwaardig aan deze tabel. Slechts 34 ondervraagden kozen niet voor één van de vier grote partijen, MR, PS, cdH of Ecolo. Van Front National is er echter geen sprake, en dus moet aangenomen worden dat wie voor Front National koos in die pot terecht kwam. In die pot zitten bovendien nog stemmen voor andere, kleinere partijen (bijvoorbeeld de PC, RWF, CAP, CDF of PTB+), terwijl ook nog aangenomen moet worden dat een aantal ondervraagden nog niet wisten voor wie ze zouden stemmen of dat eenvoudigweg niet aan de telefoon wouden vertellen. Hoe dan ook zou uit deze peiling moeten blijken dat het Front National op dit ogenblik minder dan 3,4% van de stemmen in Wallonië zou halen. In de andere peilingen zit die partij nochtans vlot boven de 5%, zoals duidelijk te zien is op de figuur hierboven.

Hoeveel waarde moet en kan men hechten aan een peiling die zo duidelijk aan alle kanten rammelt? Bij De Standaard –één van de kranten die systematisch de resultaten van De Stemmenkampioen verzweeg wegens beneden haar waardigheid van kwaliteitskrant– lijkt men alvast geen graten te zien in deze peiling, en Louis Michel reageert zelfs «enthousiast» op de resultaten ervan. Zeker, ieder zijn pleziertje, maar wanneer men zo'n onzin verkoopt hoeft men wel niet te verwachten dat men verder nog serieus genomen zal worden.

AttachmentSize
p20070522-wal.gif24.58 KB

@ Jos Verhulst

Om van een 95% foutmarge een 99% foutmarge te maken volstaat het deze te vermenigvuldigen met 1,4 (verhouding respectievelijke z-scores). Makkelijk te doen dus. Meteen wordt de  betrouwbaarheid dat álle scores binnen deze nieuwe marges vallen op haar beurt (eerder toeval, samenhangend met aantal partijen) 95%: 0,99 tot de 5-de macht.

Dit alles natuurlijk onder alle andere voorbehoud...

Overigens veronderstel ik dat de vermelde foutmarge van 3,2% ingegeven is door de meest voorzichtige assumptie van p=0,5 in de populatie.
 

@Avondlander. Ok, maar

@Avondlander.
Ok, maar noteer wel dat zo'n marge berekend per partij geen goede maat is voor de betrouwbaarheid van de peiling in haar geheel. Om 95% kans te hebben dat àlle voorspelde scores binnen een vooropgezette marge blijven, dient men voor de individuele partijen strengere marges te nemen, en wanneer de peiling een partij of zes omvat betekent dit al gauw dat men voor een individuele partij eerder het 99%-criterium zou moeten hanteren.

Foutmarge

Voor de grootste partij (MR) bekom ik een 95% foutmarge van 2,9%, voor Ecolo 2,0%. Dit zijn de procentpunten die je bij het resultaat van de peiling moet bijtellen en aftrekken om een interval te bekomen waarbinnen je met 95% zekerheid kunt zeggen dat de werkelijke score in de populatie hier in valt. Dit alles natuurlijk in de veronderstelling dat je steekproef volledig aselect is en er verder ook geen methodologische fouten in je onderzoek zitten.

Hoe komt men eigenlijk aan

Hoe komt men eigenlijk aan zo'n universele 'onzekerheidsmarge' van 3,2% ? Normaal zou je toch verwachten dat zo'n marge afhankelijk is van het stemmenaantal van een partij?