Regelmatig sturen weerprofeten hun voorspellingen de wereld in. Men begrijpt dat deze deskundigen, gezien de politieke en maatschappelijke belangen, bij voorkeur bakken en braden in het vooruitzicht stellen. Zeker na de uitzonderlijk warme aprilmaand in onze kontreien bleek de bekoring groot. Zo lazen we in Het Nieuwsblad (29 mei 2007) de pakkende kop: “Zomer 2007 warmer dan ooit”

2007 wordt een van de warmste jaren ooit, voorspelt VTM-weerman David Dehenauw. Nadat het in de eerste maanden van dit jaar telkens minstens één graad – in april zelfs vijf graden – warmer was dan normaal, kondigt de zomer zich aan als tropisch.
 
'Na de warmste herfst, de warmste winter en de warmste lente wordt het ook deze zomer warm', zegt Dehenauw. Maar of we ons mogen opmaken voor dé warmste zomer, laat hij in het midden. 'Een plaats in de top 6 van de warmste zomers zit er zeker in. Als de computerberekening van het toonaangevende Europese Weercentrum in het Engelse Reading klopt, wordt het in juni, juli en augustus een halve tot een volledige graad warmer dan het seizoensgemiddelde.'

Dehenauw lichtte elders de gronden toe waarop zijn voorspelling in de krant stoelde. Vooreerst was het water in de Noordzee warmer dan normaal. Maar vooral waren er de computersimulaties:

De seizoensvoorspellingen van ECMWF, Météo France, UKMET en zelfs Amerikaanse prognoses (International Research Institute for Climate van de Columbia universiteit) zijn het erover eens. De zomermaanden juni, juli en augustus zouden gemiddeld warmer worden dan normaal (volgens ECMWF 0,5 tot 1 graad warmer). Dit is niet wereldschokkend. Ik heb er ook expliciet bij vermeld dat ik absoluut niks kan zeggen over de neerslag en de zonneschijnduur. Waarom wel iets over de temperatuur zeggen dan? […] Ik heb een ensemble van seizoensvoorspellingen geraadpleegd, dus meer dan 1 model. Ze zijn allemaal akkoord dat het in een ruim gebied rond België warmer dan normaal zal zijn deze zomer. Ik heb daarbij nog enkel het meest pessimistische model vermeld (ECMWF met slechts 0,5 tot 1 graad warmer) om te sensationele berichtgeving te vermijden […] Voorzichtigheidshalve heb ik een scenario berekend met de onderstelling dat de komende maanden van 2007 niet kouder worden dan gemiddeld en dan kwam ik op een plaats in de top 7 van de warmste jaren voor 2007. Indien de gemiddelde voorspelde zomertemperaturen inderdaad waarheid worden, zit er zelfs een top 5 in (dat laatste heb ik niet verteld).

Dehenauw die zich naar eigen zeggen (i.t.t. tot de journalist, die een ‘tropische zomer’ in het vooruitzicht stelde) tegenover de krant nogal op de vlakte had gehouden, wijst erop dat de ‘modellen’ allemaal voorspelden (consensus! wetenschappelijke consensus!) dat de zomer in onze contreien minstens 0,5-1°C warmer zou uitvallen dan gemiddeld. In werkelijkheid werd de meteorologische zomer van 2007 helemaal niet warm. De gemiddelde temperatuur in Ukkel beliep 17,3°C, wat niet beduidend afwijkt van het langjarig gemiddelde van 17°C.
 
Ondanks deze geflopte zomervoorspelling werd toch weer een warme nazomer voorspeld. Hier is een bericht “Warme en droge nazomer verwacht” uit Gazet van Antwerpen (27 augustus 2007):

België mag zich opmaken voor een warme en droge nazomer. Daar zijn de huidige Europese weerinstanties het over eens.

 De zon scheen in de zomermaanden juli en augustus honderd uur minder dan normaal. Nederlandse, Britse en Duitse weermodellen hebben voor het najaar beter nieuws in petto.
“Zoals de kaarten er nu bijliggen, wordt het een warme nazomer,” zegt Jill Peeters van de VTM-weerdienst. “Met dank aan La Niña, een tropische lucht- en zeestroming. Ook wel het zusje van El Niño genoemd. Voor Europa betekent La Niña warmer weer.”

 Peeters verwacht dan ook een vrij lange nazomer, met een aantal ‘uitschieters’.

In werkelijkheid week de gemiddelde temperatuur voor september 2007 niet significant af van het langjarige gemiddelde (de gemiddelde temperatuur te Ukkel voor 2007 was 14,1°C, tegen 14,6°C als langjarig gemiddelde). Ook oktober 2007 was helemaal niet warm. Dus de weermodellen gingen alweer unisono onderuit.
 
Wie denkt dat de voorspellers na deze tegenvallers aan een adempauze toe waren, komt bedrogen uit. Een warme winter wordt in het vooruitzicht gesteld. Dit kondigde Gazet van Antwerpen (31 oktober 2007 aan:

De computeranalyses van het Europees Weercentrum in Reading, van de Britse weerdienst én van het Internationaal Instituut voor Klimatologie en Meteorologie zijn eensluidend: de kans is groot dat we een wisselvallige en vaak onaangename winter krijgen, maar hij wordt wel warmer dan normaal.

Weerman Eddy De Mey bevestigde:

Uit de modellen valt gewoon af te leiden dat de temperatuur globaal hoger zal liggen dan het langjarig gemiddelde.

Dat is natuurlijk een omzichtige voorspelling, want bij een plusminus normale verdeling heeft men ongeveer één kans op twee om in een willekeurige winter boven het gemiddelde uit te komen. Er was dus een heel redelijke kans dat na februari 2008, wanneer de meteorologische winter afloopt, toch nog een weerprofetie zou uitkomen. Alleen jammer dat Eddy De Mey eind december de voorspelling alweer introk. Het Laatste Nieuws (30 december 2007):

Het scenario voor de komende periode is onzeker […] Zes computermodellen die de atmosfeer voor de volgende drie maanden (januari tot en met maart) berekenen, komen tot uiteenlopende visies met een lichte voorkeur voor ‘iets warmer dan normaal.’

Die computermodellen toch.

 
De wereld
 
België is één zaak, de wereld in zijn geheel is andere koek. Begin 2007 werd door de media met de grote trom verkondigd dat in het komende jaar allerhande warmterecords zouden sneuvelen. De BBC bijvoorbeeld citeerde op 04 januari 2007 de Britse Met Office. Deze instelling schatte de kans dat 2007 het staande warmterecord zou breken op zo’n 60%. Ook wordt professor Folland van de World Meteorological Organization (WMO) geciteerd, die verklaarde dat de computermodellen die een zeer warm 2007 voorspellen “completely stable” zijn.
 
Uiteraard vereist de voorspelde rampspoed ook het treffen van maatregelen, en de Met Office liet grootmoedig weten klaar te staan met adviezen ten behoeve van het verontruste bedrijfsleven:

This new information represents another warning that climate change is happening around the world. Our work in the climate change consultancy team applies Met Office research to help businesses mitigate against risk and adapt at a strategic level for success in the new environment.

Halfweg het jaar werden de voorspellingen een ietsiepietsie bijgesteld: 2007 zou wellicht niet warmer worden dan 1998, maar in de pikorde van heetste jaren toch nog mooi tweede eindigen.
 
Op 13 december jl. werd dan meegedeeld dat 2007 voorlopig nummer 7 staat op de rangorde, na 1998, 2005, 2003, 2002, 2004 en 2006. Voor het jaar 2007 werd voorlopig een temperatuur van 0,41°C boven het langjarig gemiddelde vooropgesteld, wat nog net boven koukleum 2001 (0,40°C) uitkomt.
 
Maar de koude december 2007 moet nog in de statistieken worden verwerkt. Best mogelijk dus dat 2007 volgens de Britten uiteindelijk het koudste jaar van de 21ste eeuw zal blijken te zijn. Dat zal binnen een paar dagen wel duidelijk worden. Uit de satellietwaarnemingen blijkt ondertussen dat 2007 wereldwijd vrij warm begon, maar vervolgens drastisch afkoelde, zodat tijdens de laatste twee maanden het wereldwijd gemiddelde zelfs een tikkeltje onder het langjarig gemiddelde sedert 1979 (het begin van de satellietobservaties) belandde. De lage troposfeer was volgens de satellietwaarnemingen in 2007 inderdaad koeler dan in enig ander jaar van de nog jonge 21ste eeuw.
 
Het is echter niet in het algemeen belang om de zaken op zo’n negatieve wijze te formuleren. Het is beter om te zeggen dat het afgelopen decennium 1998-2007 het warmste was ooit. Dan pikt men immers nog net het recordjaar 1998 mee, en volgend jaar verzint men wel een andere formulering die de goede zaak zoveel mogelijk dient.
 
Overigens was 2007 niet alleen voor de temperatuurwichelaars, maar ook voor orkaanprofeten een redelijk treurig jaar. Hier is een voorspelling bij ‘consensus’, op 9 augustus 2007 uitgebracht door een rits Amerikaanse instituten voor de orkaanactiviteit boven en rond de Atlantische Oceaan:

NOAA is predicting a very high likelihood (85% chance) of an above-normal 2007 Atlantic hurricane season, a 10% chance of a near-normal season, and only a 5% chance of a below-normal season, according to a consensus of scientists at the National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) Climate Prediction Center, National Hurricane Center, Hurricane Research Division, and Hydrometeorological Prediction Center.

Uiteindelijk bleken alle voorspellers een fors eind boven de werkelijkheid te hebben gemikt, want 2007 was een ronduit slap orkaanjaar: “The combined number, duration and intensity of the hurricanes did not meet expectations,” aldus oppervoorspeller Gerry Bell op 29 november 2007.
 
Maar hij weze getroost: wanneer men jaar na jaar en stug volhoudend een toename van de orkaanactiviteit blijft voorspellen, komt ongetwijfeld vroeg of laat het grote ogenblik waarop zo’n verbluffende voorzegging daadwerkelijk door de feiten zal worden ‘bevestigd.’ En men kan erop betrouwen dat op dat moment de pers wereldwijd haar plicht zal verstaan.