Chamberlain is de geschiedenis ingegaan als een naïeveling die geloofde dat Hitler een redelijke man was met wie men zaken kon doen. Churchill wist zoals bijna altijd beter en beschreef een appeaser als iemand “who feeds a crocodile, hoping it will eat him last”.

Vorig jaar werden nieuwe leden verkozen om te zetelen in de Mensenrechtenraad van de VN. Van alle landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika is Libië het land waar het leger het brutaalst is opgetreden tegen betogers. Volgens Human Rights Watch vielen er in vier dagen reeds meer dan 100 doden, onder meer omdat veiligheidstroepen machinegeweren en zelfs mortieren gebruikten tegen ongewapende burgers.  Zoiets is zelfs in die regio uitzonderlijk.

Toch stemde België er een paar maanden geleden mee in dat Libië als volwaardig lid in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties zou zetelen. Minister van Buitenlandse Zaken Vanackere verdedigde zijn beslissing vorige maand als volgt:

“Libië heeft de meeste VN-conventies inzake mensenrechten geratificeerd. Waar het bijvoorbeeld deze tegen rassendiscriminatie, deze over preventie en bestraffing van genocide, of nog deze tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of vernederende behandelingen en straffen betreft, daar gaat het telkens over conventies die wel door Libië, maar bijvoorbeeld niet door ander kandidaat-lid Angola geratificeerd zijn.”

“Het opnemen van een land in de Mensenrechtenraad kan een manier zijn om het juist sterker te engageren in diens respect voor de mensenrechten. Via het lidmaatschap stelt het zich bloot aan een dagelijkse dialoog en monitoring van zijn eigen mensenrechtensituatie. De steminstructie bevatte de opdracht in een verbale nota te verwijzen naar de clean slate situatie en aan te geven dat België rekende op een constructieve houding in de Mensenrechtenraad.”

“Bij zijn kandidaatstelling heeft Libië een aantal engagementen (“voluntary pledges and commitments”) aangegaan. Deze pledges situeren zich in het domein van de samenwerking met regionale mensenrechtenorganen en het Bureau van de VN Hoge Commissaris van de Mensenrechten, de belofte een constructieve dialoog te willen aangaan met het middenveld en de mensenrechtenNGO’s, het engagement het recht tot ontwikkeling te realiseren, en samen te werken met alle VN lidstaten om de bescherming van de rechten van de mens te vrijwaren.”

De stemming  was geheim. Er wordt aangenomen dat de meeste EU-landen voor stemden, maar niet allemaal. Hoe haalde minister Vanackere het in zijn hoofd om te denken dat Libië een land zou zijn waar  het regime geen honderden ongewapende burgerdemonstranten zou neerschieten, of dat Kaddafi geen krokodil is?

Merkwaardig genoeg geeft minister Vanackere te kennen dat België niet voor Iran zou hebben gestemd:

“Ons land zou niet voor Iran gestemd hebben indien de kandidatuur van dat land niet teruggetrokken zou zijn geweest onder internationale druk. België was namelijk één van de landen die mee internationale druk heeft uitgeoefend tegen de Iraanse kandidatuur door middel van expliciete bilaterale demarches.”

Dus ergens moet minister Vanackere hebben besloten dat Kaddafi met de jaren een redelijker man was geworden dan de Iraanse mullahs. Nochtans, “a leopard doesn’t change its spots”. Een absolute dictator geraakt enkel aan de top door niets of niemand te ontzien. En zo iemand verandert nooit. Het volstond om te zien wat Freedom House te zeggen hebben over mensenrechten in Libië of Amnesty International of UNWatch. Human Rights Watch schrijft :

”Over the past decade Libya dramatically transformed its international status from a pariah state under UN, EU and US sanctions to a country that, in 2009 alone, held the Presidency of the UN Security Council, the chair of the African Union and the Presidency of the UN General Assembly. But this transformation in Libya’s foreign policy has not galvanized an equivalent transformation of Libya’s human rights record which remains poor, despite some limited progress in recent years.”.

Of minister Vanackere had kunnen leren van het feit dat Kaddafi opriep tot een internationale Jihad tegen Zwitserland omdat dat land zo snood was geweest om zijn zoonlief Hannibal te arresteren op beschuldiging van het in elkaar slaan van twee dienaars in een Zwitsers hotel.

Het is niet omdat Kaddafi in 2003 schrik kreeg van de mogelijke gevolgen van zijn nucleair programma toen hij zag wat er met Saddam Hoessein en zijn familie gebeurde, en daarom zijn nucleaire ambities opborg om die van een dynastieke opvolging door zijn al even sympathieke zoon zekerder te stellen, dat het Westen hem de eer moet gunnen om in een podium over mensenrechten te zetelen.  Dit toont aan dat de transformatie door de VN van de zogenaamde Mensenrechtencommissie in een zogenaamde Mensenrechtenraad in 2006 niets heeft veranderd aan het fundamenteel gegeven: het idee dat een dictatuur iets zinnigs heeft te zeggen over mensenrechten is waanzin. Alleen een multiculturalist voor wie er verschillende soorten, allemaal gelijkwaardig, mensenrechten zijn, kan zoiets geloven of mee spelen in zo’n vertoning. 

P.S.: Addendum ter verdediging van minister Vanackere:

1. Hij heeft tenminste bekend hoe België heeft gestemd – de Obama-administratie had zoals te verwachten niet zoveel lef, en andere landen waren eveneens zeer bescheiden over hun stemgedrag.
2. Hij heeft persoonlijk de verantwoordelijkheid voor de beslissing genomen en het gebrek aan eensgezindheid in zijn administratie en de motivatie toegelicht: tenminste transparant. Toch had hij beter meer moed gehad, en is het te hopen dat dit een les zal zijn.