Rik Daems was een uitstekende fractieleider toen de VLD nog in de oppositie zat. In de jaren 1995-1999 slaagde hij erin om het de regering-Dehaene, en vooral de Franstalige socialisten van de PS, lastiger te maken dan “pitbull” De Crem het sindsdien ooit lukte bij paars. Velen herinneren zich de woordenwisseling waarbij PS-fractieleider Claude Eerdekens riep dat de VLD maar moest oppassen of Wallonië zou naar Frankrijk gaan, waarop Daems hem toebeet: “Si vous voulez la France, allez à la France!”

Daems werd in die tijd zodanig gehaat door de Parti Socialiste dat de PS zijn bloed kon drinken en er niemand op de PS-banken verliefd naar Rik zat te kijken. Indien dat toch gebeurd zou zijn, dan hadden we in België werkelijk een “Romeo en Julia”-romance beleefd, maar zo’n liefdesrelatie tussen twee leden van een vijandig kamp bestaat alleen in de literatuur.

Rik dankt zijn huidige relatie met PS-kamerlid Sophie Pécriaux dan ook aan de kippen van 1999. Als de kippencrisis van ’99 er niet was geweest, dan had Rooms-rood voortgeregeerd, was Daems de pitbull gebleven, en was Pieter De Crem misschien in het bed van Sophie Pécriaux beland.

De affaire Daems-Pécriaux bewijst onomstotelijk dat België uit twee verschillende landen bestaat. Vlamingen en Walen leven zozeer naast elkaar dat ze elkaars babes niet kennen. Tot vorige week had geen enkele Vlaming ooit van kamerlid Pécriaux gehoord. De Vlamingen kennen Freya, Kathleen, Inge, Mia, Maya, Hilde 1 (uit Limburg) en Hilde 2 (ook uit Limburg), Patricia, Anke, en Marie-Rose. Sommigen kennen zelfs Marijke, maar Sophie? Nooit van gehoord, tot Rik ermee op de proppen kwam. Geef echter toe, heren (en Margriet), dat deze pronte Waalse moeiteloos alle hogergenoemde Vlaamse babes de broek afdoet. Zonder Rik zouden we dat nooit geweten hebben, hetgeen inderdaad bewijst dat Vlamingen en Walen in twee gescheiden werelden leven.

Nationale drift

België mag Rik Daems dan ook dankbaar zijn. Ondanks zijn gevleugelde woorden acht jaar geleden dat de Walen het maar bij la France moeten gaan zoeken, brengt Daems Vlaanderen en Wallonië op een concrete manier bij elkaar. Door bij Sophie een baby te verwekken, uitgerekend in de septemberdagen van 2005, toen het edel land der Belgen zijn 175ste verjaardag vierde, zorgt Rik voor de nodige symboliek. Deze baby is dan ook de vrucht die niet alleen de intieme vriendschap tussen paars bezegelt, maar ook de Belgische eenheid. Het is Daems, en niemand anders, die deze vrucht heeft geplant.

Hoe zou men wensen dat Leopold I dit had mogen beleven, de Coburger die zich zulke zorgen baarde over het gebrek aan gevoelens van oprechte Belgische eenheid dat hij er soms letterlijk ziek van was. De spruit van Rik wordt geboren uit de drift van een Vlaams, liberaal en democratisch kamerlid – tevens welvarend wijnboer en kunsthandelaar – voor een Waals, kaviaar-socialistisch kamerlid uit een regio met 40% werklozen, waar Vlaams manna meer dan welkom is. De spruit van Rik, eveneens kleinkind van een voormalige Vlaamse minister en een Waalse senator en partijbons, symboliseert België op een manier waarop zelfs de nazaten van de Coburger dat niet kunnen.

Als symbool van België bestaat er bovendien geen twijfel over dat het kind van Daems méér in het Frans zal opgevoed worden dan in het Nederlands – net zoals de twee tortelduifjes ongetwijfeld méér in het Frans converseren dan in het Nederlands. Uit Sophie’s mond heeft niemand immers ooit een gebenedijd woord Nederlands gehoord, terwijl het hele land weet dat Rik minstens in staat is om haar in haar moedertaal te vertellen dat ze naar la douce France mag.

Primeur

Hoewel passionele relaties in de politiek wel vaker voorkomen, zorgde Rik Daems, aldus politicoloog Carl Devos, voor een politieke primeur met deze “eerste relatie over de partijgrenzen, en de taalgrens, heen.”

Als Daems en Pécriaux enig eergevoel hadden, was minstens één van beide kamerleden dadelijk na het bekendmaken van de affaire afgetreden. Volgens de wet mogen gehuwde koppels niet tegelijkertijd parlementslid zijn. Naar de letter van de wet zijn Daems en Pécriaux wel niet gehuwd, maar, aangezien zij een koppel vormen, zijn zij dat wel degelijk naar de geest van de wet. Naar verluidt wil Daems zijn zetel alleen opgeven in ruil voor een lucratief, door de belastingbetaler te spijzen, postje. De man bevindt zich in een positie waarin hij eisen kan stellen. In België ondervinden immers alleen formeel gehuwde koppels de nadelen van het huwelijk, terwijl ongehuwde koppels vandaag, dankzij de wetten van de voorbije decennia, van álle voordelen van het huwelijk kunnen genieten.

Door de waarde en de betekenis van het huwelijk te ondermijnen, hebben politici een situatie geschapen waarbij mensen die wettelijk gehuwd zijn gediscrimineerd worden. In België is men blind voor deze problematiek. Terwijl men momenteel elders het huwelijk opnieuw wil waarderen, gaat bij ons de afbraak voort. In de Angelsaksische wereld wordt erover gedebateerd of men echtscheidingen niet opnieuw moet bemoeilijken. De overheid kan immers niet toelaten dat wanneer mensen elkaar vrijwillig trouw hebben beloofd, ze deze vrijwillig afgelegde belofte zomaar schenden. Eén van de fundamentele taken van de staat (zelfs een minimale staat) is de taak om te garanderen dat mensen hun vrijwillig aangegane contracten naleven en zich hier niet zomaar vanaf kunnen maken zonder een schadevergoeding te betalen aan de gekrenkte partij. Bij ons ligt echter een wet klaar om elke scheiding schuldloos te maken en de alimentatieverplichting drastisch te beperken, zodat lieden zoals Rik Daems, met nog groter gemak van hun tweede vrouw kunnen afgeraken dan van hun eerste. Men zegt dat het privéleven van politici ons niet aangaat, omdat het niet relevant is. Maar dikwijls is het privéleven van politici wel degelijk relevant.

Volgens Adam Smith, de grote liberale filosoof, wordt het algemeen belang erdoor gediend dat iedereen zijn persoonlijk belang nastreeft. Maar men mag daarvoor alleen zijn eigen middelen gebruiken, en niet die van anderen of van de staat. Uitgerekend dat laatste doen onze politici nochtans. Ze maken wetten om hun eigen persoonlijke belangen te dienen, terwijl die wetten ook gevolgen hebben voor anderen. Ze willen zelf gemakkelijk kunnen scheiden, ze willen niet schuldig verklaard worden, ook al zijn ze schuldig, en ze willen zelf zo weinig mogelijk alimentatie betalen. De kamerleden Daems en Pécriaux verkiezen op hun plaats in de Kamer te blijven zitten. Het is daarom wel degelijk relevant om te zien hoe ze beiden straks voor de nieuwe echtscheidingswet zullen stemmen. Het koppel mag dan al de paarse en de Belgische verzoening symboliseren, het symboliseert er ook de immoraliteit van.