Goedheid op Andermans Kosten

De bisschop van Saint-Denis, Olivier de Berranger, is (net zoals de Antwerpse bisschop Paul Van den Berghe) pro-immigratie. Over een wetsvoorstel van Sarkozy dat de immigratie van vooral ongeschoolde mensen wil inperken, zegt hij (in La Croix van 2 april) het volgende: “Zullen wij passief blijven tegenover restrictieve en elitaire en volslagen egoïstische immigratiewetten? Om ‘goede’ immigranten te accepteren en de armen te weren? De kerk, de hele kerk, moet opstaan en ‘neen’ zeggen.”

De Franse hoogleraar economie Jacques Bichot heeft dit bisschoppelijk standpunt van commentaar voorzien. Bichot treft evenwel niet de hoofdzaak. Hij stelt dat met het geld dat Europa investeert in de opvang van één migrant in het land van oorsprong tien of vijftig mensen in gelijkaardige mate geholpen kunnen worden. En hij wijst op de verderfelijke morele invloed van een levenssituatie waarin men wel wat geld krijgt van de staat maar de facto niet in het eigen levensonderhoud kan voorzien. Dit alles is echter niet de kern van de zaak. Waar het om gaat is het volgende: bisschop Olivier de Berranger wil wat hij voor christelijke deugd houdt, beoefenen op andermans kosten, en om dat te realiseren wil hij staatsdwang aanwenden.

Bichot heeft, samen met een aantal andere Franse economisten, de kosten berekend veroorzaakt door de immigratie uit derde wereldlanden in Frankrijk. Hij komt uit op een schatting van 24 miljard euro per jaar. Om de immigranten te ondersteunen op weg naar integratie in de Franse samenleving zouden daar nog eens aanzienlijke kosten bovenop komen. Dat wordt ruwweg 2.000 € of meer per jaar, voor ieder autochtoon Frans gezin.

De uitgaven zijn echter niet enkel economisch van aard. Er zijn ook geestelijke kosten of beschavingskosten, die niet in geld uitdrukbaar zijn doch loodzwaar doorwegen. Immigratie creëert bijvoorbeeld een zware druk op wat er voor de Fransen overblijft inzake vrije meningsuiting. Een voorbeeld: na de affaire met de karikaturen in de Jyllands-Posten, werd in het Franse parlement een wetsvoorstel ingediend “beogend een verbod op de banalisatie van religeuze heiligschennis bij middel van karikaturen.” De indiener van dit wetsvoorstel verantwoordt zijn censuurvoorstel met het argument dat de Franse autochtonen voor de immigranten “een zo vreedzaam en efficiënt mogelijke integratie” moeten mogelijk maken, en “één van de wegen leidend naar een geslaagde integratie van deze bevolkingsgroepen is het respect voor hun religieuze praktijken.” Met andere woorden: de autochtone Fransen zouden wat hen nog rest van hun recht op vrije meningsuiting moeten opofferen uit ‘respect’ voor het obscurantisme van een groeiende groep immigranten die anders geweld en onrust ontketenen. Dat is een prijs die met geen geld is uit te drukken.

Het essentiële punt is dat bisschoppen zoals de Berranger, die voorwenden om christelijke normen te hanteren, in werkelijkheid een socialistische of communistische pseudo-moraal prediken. Het verschil tussen een christelijke en een collectivistische moraal is op dit punt glashelder en simpel. Christelijke inzet en naastenliefde is gebaseerd op individuele keuzes en persoonlijk initiatief. De christelijke daad van solidariteit is een vrije daad, waartoe door een persoon vanuit individueel inzicht werd besloten. Ook gemeenschappelijk bezit (“Zij bezaten alles gemeenschappelijk en ieder kreeg wat hij nodig had,” Hand. 4, 32 en 35) is op individuele vrije keuze gebaseerd en niet op enige vorm van staatsdwang. De barmhartige Samaritaan, door Christus in een parabel als voorbeeld aangehaald, betaalde de door hem verstrekte hulp volledig uit eigen zak.

Nergens in het evangelie vinden we een oproep, om andere mensen via staats- of ander geweld tot ‘solidariteit’ of ‘naastenliefde’ te dwingen. Integendeel, steeds wordt uitgegaan van het evidente feit dat een daad slechts moreel goed en deugdzaam kan zijn in de mate dat hij op basis van een vrij en individueel genomen besluit is gesteld. Geven betekent zélf geven, en niet de ander dwingen om te ‘geven.’ Het Robin Hood-principe wordt in het evangelie niet gepredikt. Bisschop de Berranger daarentegen doet dit wel. Wanneer hij pleit voor zogezegd niet-egoïstische immigratiewetten, dan wil hij eigenlijk diegenen onder zijn landgenoten, die niet de noodzaak inzien om bijvoorbeeld à rato van 2.000 € per jaar ‘solidair’ te zijn, via de staat toch tot betaling dwingen.

Indien de Berranger écht christelijk zou zijn, dan zou hij zelf in zijn zak schieten en zijn kerkgenoten en andere mensen oproepen om uit vrije wil hetzelfde te doen. Zijn weg blijkt een andere. Wat bisschop Olivier de Berranger bepleit is de afpersing onder staatsdwang van nepsolidariteit, die juist doordat ze onder dwang geschiedt iedere positieve morele kwaliteit mist en zonder meer als gelegaliseerde diefstal moet aangeduid worden. Daarom handelt de Franse bisschop op dit domein niet als een christen, doch als een collectivist en een staatsfetichist.

@jos verhulst

U heeft een punt. Mijn verwijzing naar asielzoeker was fout. We hebben het over migratie om economische redenen. De conclusie verandert echter niet.

Uw afwijzen van een sterk persoon die via democratische verkiezingen periodiek wordt getoetst lijkt mij verregaand. U bent de mening toegedaan dat de VS geen goede democratie is? Ik denk dat dit heel wat linkse mensen als muziek in de oren zal klinken.  Veel schiet er echter niet meer over. Enkel Zwitserland kan de titel democratie dan nog voeren.

In verband met economische

In verband met economische immigratie zijn er twee mogelijkheden. Immigratie dient beschouwd te worden als een overeenkomst tussen twee instanties, namelijk tussen de kandidaat-migrant en de ontvangende gemeenschap. Beiden dienen hun toestemming te geven. De ontvangende gemeenschap is best de lokale gemeenschap, die na direct-democratisch overleg het burgerschap toekent (naar traditioneel Zwitsers voorbeeld). De burgers van de gemeenschap behartigen bij de besluitvorming terzake de belangen van hun rechtsgemeenschap/gemenebest en stemmen al dan niet in met de immigratie, in functie van hun oordeel betreffende de te verwachten positieve inbreng van de kandidaat-immigrant.

Daarentegen is immigratie als liefdadigheidsactiviteit geen legitiem voorwerp van democratische besluitvorming. Liefdadigheid is iets wat door zijn aard door individuen moet gebeuren. Het is geen opdracht voor de rechtsstaat. Democratische besluitvorming kan niet als doel hebben om iedereen tot liefdadigheid te dwingen. Toch is dit precies wat de bisschop de Berranger beoogt.

De VS zijn een particratie en geen democratie, in de zeer preciese zin dat het volk niet soeverein is, omdat het geen ongewenste wetten kan afvoeren of gewenste wetten kan invoeren. De besluiten van sterke man Bush om enerzijds onder vals gebleken voorwendsels een oorlog te gaan voeren aan de andere kant van de wereld, en anderzijds de eigen zuidgrens wijd open te houden voor illegale immigratie, pleiten in mijn ogen niet voor het ‘sterke man’-systeem. Géén oorlog en dichtere grenzen lijkt mij een verstandiger optie. Wat ‘linkse mensen’ (of ‘rechtse mensen’) daarvan vinden laat mij koud.

@verhulst

Volgens mij spant u de kar voor het paard. Het is uw mening dat "immigratie als liefdadigheidsactiviteit geen legitiem voorwerp van democratische besluitvorming" is. Waarbij u de gemeenschap meteen op een ondemocratische manier oplegt dat "immigratie als liefdadigheidsactiviteit" niet kan. Dat lijkt mij van de vorm "Als ik het niet goed vind, is het niet de taak van de overheid."
Over uw tweede puntje wil ik erop wijzen dat in de VS er een overweldigend grote meerderheid pro-invasie was. Een directe democratie had daar dus niets aan veranderd. Overigens ben ik wel een voorstander van bindende volksreferenda. Op voorwaarde dat de vraag éénduidig en duidelijk kan worden gesteld. (Niet zoiets als "ben je voor of tegen de Europese grondwet?" Waarbij mensen dan tegen stemmen omdat ze iets tegen hun Turkse medemens hebben.) Ik denk echter niet dat men op deze vorm van democratie beroep kan doen voor meer complexere aangelegenheden.

@pvdh

Voor alle duidelijkheid: in een democratie kan geen enkel onderwerp formeel uitgesloten worden, zoniet is het volk niet soeverein en is van democratie geen sprake.

Maar sommige onderwerpen zijn geëigend voor democratische besluitvorming en andere niet. Democratische besluitvorming is geëigend voor aangelegenheden, waarbij de individuele levensvoorkeuren geen rol spelen maar waarbij alle leden van het gemenebest baat hebben bij het bestaan van een regeling. Een verkeersreglement is een triviaal voorbeeld. Zo’n reglement bepaalt niet waar je naartoe moet rijden, maar wel hoé je er naartoe rijdt, waarbij het de bedoeling is dat eenieder zo vlot en veilig mogelijk de bestemming van zijn voorkeur kan bereiken. Er wordt dus een zaak van gemenebest geregeld: door de regeling wordt iedereen beter.

Niet legitiem zou zijn dat een meerderheid democratisch besluit om de minderheid een speciale belasting te doen betalen aan de meerderheid. Hier wordt niet meer het gemenebest gediend, maar één groep gebruikt dan de staat als machtsmiddel om een andere groep de eigen voorkeur op te dringen. Een immigratiebesluit met het oog op de belangen van het gemenebest (bv omdat de bekwaamheden die een kandidaat-immigrant meebrengt duidelijk complementair zijn aan de bekwaamheden voorhanden binnen het gemenebest) is OK ; een besluit dat immigratie bij wijze van liefdadigheid invoert is daarentegen niet OK, omdat zo’n besluit niet het gemenebest dient doch zonder gemenebest-noodzaak de voorkeur van een meerderheid oplegt ten laste van iedereen.

Ik beweer niet dat direct-democratische besluitvorming niet tot de Irak-oorlog zou hebben geleid. Men weet dit niet, vermits debat en stemming niet hebben plaatsgevonden. Ik denk wel dat de invasie van Irak zowel als het de facto openstellen van de US-grenzen voor miljoenen illegale immigranten onterecht zijn, en dat zulks niet pleit voor het door u bepleite sterke man-systeem.

@jos verhulst

Ik kan zeker begrip opbrengen voor uw idee van de “minimale staat” die zich niet bezig houdt met opera en topsport, omdat dit het voordeel heeft van de duidelijkheid en het consequent zijn. Blijft natuurlijk het feit dat het al dan niet toelaten van arme asielzoekers op het grondgebied niets met een persoonlijke keuze te maken heeft, maar een beslissing is die door de gehele gemeenschap op democratische wijze dient te worden genomen. Over uw democratie via directe volksraadpleging heb ik mijn grootste twijfels. Moeilijk verteerbare beslissingen zoals het verhogen van de pensioenleeftijd gaan mijns inziens dan nog moeilijker kunnen worden doorgevoerd dan nu. Het voordeel van het Angelsaksisch systeem is juist dat er een sterke man naar voor wordt geschoven die met een duidelijke visie ook onpopulaire maatregelen kan nemen in functie van een lange termijn strategie. De verzuiling heeft dit ook bij ons lang mogelijk gemaakt. Het wegvallen van deze verzuiling zorgt er voor dat een versnipperd politiek landschap als het onze nog enkel flauwe verwaterde compromissen zonder durf oplevert.

 

@petervanderheyden

Te noteren valt dat de door mij aangekaarte problematiek niet asielzoekers doch immigranten betreft. Bisschop de Berranger heeft het over immigratie, niet over opvang van asielzoekers. Deze laatsten zijn mensen die om veiligheidsredenen buiten hun land van oorsprong hun toevlucht zoeken. Het zijn geen immigranten of kandidaat-immigranten, doch personen die tijdelijk onderdak zoeken tot de vervolging of het politiek geweld in hun land van oorsprong zijn verdwenen. Omdat het overgrote deel van de asielaanvragen nep is, ontstaat op dit vlak gemakkelijk verwarring.

Uw voorkeur voor een ‘sterke man’ die een door de burgers verworpen ‘lange termijn strategie’ doordrukt, moet ik verwerpen. Ik zie geen enkele reden om te geloven dat een sterke man betere besluiten zou produceren dan een democratie, en evenmin zie ik een principiële morele grond om te menen dat een individu zich zou moeten onderwerpen aan de besluiten boven zijn hoofd genomen door een sterke man. In elk geval is zo’n systeem met een sterke man geen democratie.

import van kansarmoede

Zowel de kerk als het linkse blok hebben zich als missie gesteld de zwakken te verdedigen. Beiden demoniseren ook de naar welbegrepen eigenbelang strevende 'rijken'. 

In de mate dat onze samenleving rijker en materialistischer wordt, hebben beide machtsblokken er alle belang bij dat er nieuwe, bijkomende kansarmoede geïmporteerd wordt. De rijke westerling moet in zijn onmiddellijke omgeving armoede en ellende kunnen zien, zodat kerk en links hem kunnen blijven culpabiliseren, schuldig laten voelen om zijn rijkdom, zodat hij bereid is geld (onder de vorm van respectievelijk aalmoezen en belastingen) onder morele druk af te staan.

Het bestaan van "kansarmoede" (reëel of gepercipieerd) is essentieel voor beiden om hun herverdelingsverhaal te kunnen blijven verkondigen, en om de vrije markt en het kapitalisme te kunnen blijven demoniseren als oorzaak van onheil en armoede.  Bij links gaat het om het in stand houden van een hele geldmachine die rond kansarmoede draait, bij de kerk draait het om een morele culpabiliseringsmachine die tegen het kapitalisme is gericht.

 

Opera

De staat geeft ieder jaar miljoenen uit aan de ondersteuning van opera. Ik haat opera! De staat geeft nog eens miljoenen uit aan ondersteuning van onze topsporters, zodat zij onze nationale trots kunnen verdedigen. Ik haat topsport, en ik haat nog veel meer nationale trots! Zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. De staat gebruikt mijn geld voor doelen die ik niet nuttig vind. Zolang de staat op een democratische manier bestuurd wordt, leg ik mij neer bij deze volkswil. De oproep van de bisschop, is er een ten voordele van arme wanhopige mensen. Hij vind dat ze het recht hebben het grondgebied te betreden. Dat recht voor hen bekomen kan enkel langs politieke weg. Het is een oproep tot naastenliefde waarvoor hij een democratische meerderheid zoekt. Daar is niets mis mee. 

@peter vanderheyden

Een democratie kan maar bestaan onder twee voorwaarden: (1) de burgers moeten soeverein zijn, dwz ze moeten elke ongewenste wet kunnen afvoeren en elke gewenste wet kunnen invoeren (indien nodig dus tegen het parlement in, via een bindend referendum op volksinitiatief) en (2) er dient onder de burgers een cultuur aanwezig te zijn die maakt dat de burgers zichzelf bij de democratische besluitvorming beperken tot de aangelegenheden die tot de kerntaak van de rechtsstaat behoren.

Ad (1): het is absurd om in het geval van Frankrijk te gewagen van 'volkswil'. De wetten worden in Frankrijk gemaakt langs particratische, en niet langs democratische weg. Wanneer de partijvertegenwoordigers in het Franse parlement een wet stemmen die ingaat tegen de volkswil, kunnen de burgers dat niet verhinderen. De Franse burgers hebben zich bv. nooit wetgevend over immigratie kunnen uitspreken. Ad (2): De volkswil inroepen als morele verantwoording volstaat niet. Men moet zich bv niet neerleggen bij een ‘executie’ van Abdul Rahman omdat daarvoor een meerderheid bij het volk bestaat. Indien in Afghanistan een cultuur bestaat die niet compatibel is met democratie, dan kan democratie daar om culturele redenen niet functioneren, punt. En een cultuur die goedkeurt dat de handigste groepen de staat kunnen gebruiken als instrument om anderen te plunderen, is al evenmin (zij het in minder acute zin) compatibel met democratie. Het is inderdaad niet de taak van de staat om een opera of topsporters te subsidiëren. Mensen die deze zaken belangrijk vinden moeten dat zelf betalen. Hetzelfde geld natuurlijk voor goede werken en ‘solidariteit’. Een democratisch gelegitimeerde ‘executie’ op Abdul Rahman blijft toch in de volle zin des woords een geval van moord; en een democratisch gelegitimeerde solidariteitsdwang, hetzij met operaliefhebbers hetzij met immigranten, blijft toch in de volle zin des woords een geval van diefstal.